Monday, November 8, 2010

ការរីកចំរើននៃអិទ្ធិពលខ្មែរ

២. ព្រះបាទហរស្សវរ្ម័នទី១ (គ.ស ៩០០ – ៩២២)
ក្រោយដែលព្រះបាទយសោវរ្ម័ន បានចូលទីវង្គត ព្រះហរស្សវរ្ម័ន ដែលជាបុត្រច្បង បានទទួលរាជសម្បត្ដិ ឡើង
ធ្វើជាព្រះមហាក្សត្រ។ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះអង្គ គេពុំបានកត់សំគាល់ឃើញមានព្រឹត្ដិការណ៍ រឺ ហេតុការណ៍អ្វីជាសំ
ខាន់គួរអោយចាប់អារម្មណ៍ឡើយ។ ផលវិបាកនេះ គឺបន្ដាលមកអំពីការខ្វះខាតផ្នែកអែកសារ។

៣. ព្រះបាទអិសានវរ្ម័នទី២ (គ.ស ៩២២ – ៩២៨)
ព្រះបាទអិសានវរ្ម័នទី២ ត្រូវបានសោយរាជសម្បត្ដិ ជាព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ បន្ទាប់ពីព្រះបាទហរស្សវរ្ម័នទី១ដែល
ត្រូវជាបង។ តាមអែកសារខ្លះ នៅដើមរជ្ជកាលព្រះអង្គ ព្រះបានអិសានវរ្ម័នទី២ ត្រូវបានទប់ទល់ធ្វើចំបាំងជាមួ
យនឹងព្រះជ័យវរ្ម័នទី៤ មាព្រះអង្គ ដែលមិនព្រមទទួលស្គាល់ព្រះអង្គជាស្ដេច ហើយបែរជាប្រកាសតាំងខ្លួនជា
ស្ដេចទៅវិញ ដូច្នេះហើយ បានជាព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ បានលួចដឹកជញ្ជូនយកព្រះរាជទ្រព្យ ទៅសង់តាំងព្រះរា
ជវាំងនៅកោះកេរ។ រជ្ជកាលព្រះបាទអិសានវរ្ម័នទី២ អ្នកប្រវត្ដិវិទូ មិនសូវស្គាល់ប៉ុន្មានទេ ដោយគ្មានអែកសារ
គ្រប់គ្រាន់ ព្រះអង្គបានអស់ព្រះជន្ម ក្នុងគ.ស ៩២៨។

៤. ព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន ទី៤ (គ.ស. ៩២៨ – ៩៤១)
ព្រះបាទអិសានវរ្ម័នទី២ គ្មានព្រះរាជបុត្រសំរាប់ស្នងរាជបន្ដពីព្រះអង្គទេ ឆ្លៀតអោសកាសដ៏ល្អនេះព្រះបាទជ័យ
វរ្ម័នទី៤ ដែលមាននគរ និង ស្ដេចត្រាញ់តូចធំទទួលស្គាល់ខ្លះៗហើយ បានប្រកាសធ្វើព្រះរាជាភិសេកតាំងខ្លួនជា
មហាក្សត្រកម្ពុជា។

ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ ត្រូវជាប្អូនថ្លៃព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១។ ព្រះអគ្គមហេសីព្រះអង្គ ដែលជាប្អូនស្រីបង្កើតព្រះ
បាទយសោវរ្ម័ន ព្រះនាមហិន្រ្ទទេវី មុននឹងរៀបការជាមួយព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ព្រះនាងធ្លាប់មានស្វាមីម្ដងហើយ
គីព្រះមហិន្រ្ទវរ្ម័ន ដែលបានបុត្រមួយព្រះអង្គជាមួយនឹងព្រះនាង ព្រះនាមរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន។ ជាមួយនឹងព្រះបាទជ័
យវរ្ម័នទី៤ ព្រះនាងមហិន្រ្ទទេវីបានរាជបុត្រមួយព្រះអង្គទៀតព្រះនាមហរស្សវរ្ម័នទី២។

ការបោះបង់ចោលនគរធំ
ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ បានបោះបង់ចោលមហានគរ ហើយផ្លាស់ប្ដូរព្រះរាជធានីទៅតាំងនៅកោះកេរ។ ប្រាសាទ
កោះកេរស្ថិតនៅខាងជើងភ្នំគូលែន ក្នុងបច្ចុប្បន្ន ខេត្ដព្រះវិហារ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាំពីរថ្នាក់ ហើយមានកំព
ស់ ៣៥ម។ លិង្គ ដែលជាតំនាងទេវរាជ អំនាច សាសនា និង ព្រះរាជបល្ល័ង្គ ព្រះអង្គបានយកមកតំកល់ទុកគោរ
ពបូជា នៅលើកំពូលខ្ពស់ចុងបំផុតនៃប្រាសាទកោះកេរ។ សិលាចារឹកប្រាសាទកុក មានតំកល់ទុកមកថា ព្រះអង្គ
បានធ្វើសង្រ្គាមនៅគ្រប់ទិសទាំងបួន ហើយព្រះអង្គក៏ធ្លាប់ច្បាំងមានជ័យជំនះលើនគរចាមដែរ។

ការកសាង និង ស្នាដៃ
កោះកេរ ព្រះរាជធានីថ្មីរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ បានផ្ដល់មកនូវប្រាសាទ និង សិល្បៈយ៉ាងត្រចះត្រចង់មួ
យចំនួន ដែលបានជះអិទ្ធិពលមកលើការកសាងប្រាសាទ និង សិល្បៈខ្មែរជំនាន់ក្រោយ ព្រះអង្គបានកសាងទីក្រុ
ងថ្មីនេះពី គ.ស ៩២១ ដល់ គ.ស ៩៤៤។

ប្រាសាទធំ ដែលស្ថិតក្នុចំនោមប្រាសាទជាច្រើនទៀត ជាស្នាដៃសំខាន់របស់ព្រះអង្គ នៅកន្ដាលប្រាសាទធំ
មានប្រាសាទមួយទៀតខ្ពស់ត្រដែតទៅលើ គឺ ប្រាសាទប្រាង្គ ដែលមានកំពស់ជាង ៦០ម ប្រាសាទនេះ បាតខាង
ក្រោមទំហំ ៦២ម x ៦៤ម ហើយមានជណ្ដើរមួយឡើងត្រង់ភ្លឹងពីទិសខាងកើត។
ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ បានចូលទីវង្គតក្នុង គ.ស ៩៤១

៥. ព្រះបាទហរស្សវរ្ម័ន ទី២ (គ.ស. ៩៤១ – ៩៤៤)
ព្រះបាទហរស្សវរ្ម័នទី២ បានទទួលរាជសម្បត្ដិនគរកម្ពុជា បន្ដពីបិតាព្រះអង្គ ក្នុងគ.ស ៩៤១។ ព្រះរាជធានី ស្ថិត
នៅកោះកេរដដែល។ ព្រះអង្គនៅតែកាន់គោរពបូជា ទេវរាជ ដូចព្រះមហាក្សត្រខ្មែរជំនាន់មុន។ សោយរាជ
បានប្រមាណបីឆ្នាំ ក្នុងគ.ស ៩៤៤ ព្រះអង្គក៏បាត់ខ្លួន ដោយគេពុំដឹងហេតុផលពិតប្រាកដមកអំពីអ្វីឡើយ។ ចំនោទ
ដែលគេចោទសួរនោះ តើអ្នកណាបានធ្វើឃាតព្រះអង្គ។ ដោយសារព្រះរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន ដែលត្រូវជាបងប្អូនបង្កើត
តែមានអូវពុកដោយខ្លួនពីគ្នា ដោយសារការដន្ដើមរាជគ្នា រឺមួយព្រះអង្គបានចូលទីវង្គតដោយសារជំងឺព្យាធិ គេ
ក៏ពុំបានដឹងថា ព្រះអង្គមានអគ្គមហេសី និង បុត្ររឺទេ អាថិកំបាំងស្ថិតត្រង់កន្លែងនេះ ដោយគេពុំមានអែកសារ
ណាមួយសំរាប់ឆ្លុះបញ្ជាក់ទេ។

ដូច្នេះរាជសម្បត្ដិនគរកម្ពុជា ត្រូវធ្លាក់ចេញផុតពីខ្សែខាងព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ មកក្នុងសន្ដិវង្សថ្មីមួយទៀត តែគេ
ពុំបានដឹងថា តើដោយវិធីណា?

៦. ព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន គ.ស ៩៤៤ – ៩៦៨
ព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន ត្រូវបានក្រុមនាម៉ឺនមន្រ្ដីជ្រើសរើសតែងតាំង ជាព្រះមហាក្សត្រនគរកម្ពុជាជំនួសព្រះបាទ
ហរស្សវរ្ម័នទី២ ក្នុងគ.ស ៩៤៤។

ការវិលត្រលប់មកនគរធំវិញ
កាយវិការទី១ របស់ព្រះងអង្គ ក្រោយដែលបានឡើងសោយរាជ គឺលើករាជធានីវិលត្រលប់មកគង់នៅអែ យ
សោធរបុរៈ រឺនគរធំ។ព្រះអង្គបានរៀបចំចាត់ចែងកសាងមហានគរ អោយមានជីវិត មានផ្ទះវាំងប្រាសាទផ្លូវថ្ន
ល់ មានសោភ័ណភាពល្អល្អះ ភ្លឺចែងចាំងជះបំព្រង សិលាចារឹកមួយនៅប្រាសាទបាជុំ បានចែងថា «ព្រះអង្គបាន
ធ្វើអោយរាជធានីក្លាយជារម្យនីយដ្ឋានរដូចភពព្រះអិន្រ្ទាធិរាជនៅលើដី»។ ព្រះមហានគរបានស្គាល់នូវការរីកចំ
រើន សុខសប្បាយក្សេមក្សាន្ដ និងកិត្យានុភាពរន្ទឺសុះសាយទៅគ្រប់ទិសទី។

សង្រ្គាម នឹងនគរចំប៉ា
ក្នុងរជ្ជកាលមហាក្សត្រខ្មែរជំនាន់មុន ការប៉ះទង្គិចគ្នាតាមផ្លូវអាវុធរវាងនគរខ្មែរ នឹងនគរចំប៉ាមានជាញឹកញាប់
ជួនចាមវាយខ្មែរ ជួនខ្មែរវាយចាម តបតទៅវិញ។ តែយើងពុំមានសិលាចារឹក រឺអែកសារអ្វីជាច្បាស់លាស់សំ
រាប់បញ្ជាក់ទេ។
មកដល់រាជព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន ក្នុងចន្លោះគ.ស ៩៤៥ – ៩៤៦ សង្រ្គាមរវាងខ្មែរ នឹងចាមមានទំហំធំខ្លាំងក្លាជាង
ធម្មតា ប្រហែលជាពេលនោះ នគរចំប៉ាបានឆ្លៀតអោកាសដែលស្ថានភាពនៅកម្ពុជាច្របូកច្របល់មិនល្អ ដើម្បី
បើកការវាយប្រហារ កងទ័ពខ្មែរបានវាយតបវិញ ហើយរុញច្រានទ័ពចាម ចូលរហូតដល់ទីក្រុងចំប៉ា។ នគរកម្ពុជា
យកបានជ័យជំនះលើនគរចំប៉ា ហើយបានដាក់នគរនេះជាចំនុះ។ ព្រឹត្ដិការណ៍ចំបាំងរាំងជល់ប្រយុទ្ធគ្នាក្នុងសម័
យនោះ ត្រូវបានសិលាចារឹកចាម នៅពោនគរ កត់ត្រា ហើយចោទប្រកាន់កងទ័ពខ្មែរថា បានលួចព្រះបដិមាករ
ព្រះនាងភគវត្ដី ព្រះអាទិទេពការពារនគរ ដែលធ្វើអំពីមាស។

អែកសារប្រវត្ដិសាស្រ្ដចិន ក្នុងយុគជាមួយគ្នានេះដែរ បានគត់សំគាល់ថា ចំប៉ាជានគរចំនុះប្រទេសកម្ពុជា។ គ្រា
នោះក្នុងរាជព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន នគរខ្មែរមានមហិទ្ធិរិទ្ធខ្លាំងពូកែណាស់ ហើយមាននគរចំនុះជាង៦០នគរ។
នេះជាសេចក្ដីបន្ថែម របស់អែកសារប្រវត្ដិសាស្រ្ដចិនដដែល។

មហាអំនាចខ្មែរ
ដោយសារសេចក្ដីក្លាហាន ព្យាយាមពុះពារ តស៊ូធ្វើពលិកម្ម គុណបុណ្យបារមីមហិទ្ធិរិទ្ធិ និង សមត្ថភាពរបស់ព្រះ
បាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន រួមដោយសេចក្ដីអង់អាច ប្ដូរផ្ដាច់របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយទៅជាមហា
អំនាចមួយយ៉ាងធំ នៅក្នុងភូមិភាគអាស៊ីអគ្គេយ៍។ សូម្បីប្រទេសចិន ក៏ទទួលស្គាល់នូវភាពពិតប្រាកដនិយមនេះ
ដែរទឹកដីខ្មែរត្រូវបានព្រះអង្គបង្រួបបង្រួម អោយមានអែកភាពមកជានគរតែមួយ ហើយលាតសន្ធឹងវែងឆ្ងាយធំ
ទូលំទូលាយ មានព្រំប្រទល់ខាងជើងជាប់នឹងខេត្ដចិន តុងកឹង ខាងលិចដល់ទន្លេមេណាម ជាប់ចូលដល់ប្រទេស
ភូមាភូមិភាគខាងត្បូង និង ខាងត្បូងជាប់នឹងសមុទ្រ។

ស្នាដៃ និងការកសាង
ព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន ព្រះអង្គបានកសាងប្រាង្គប្រាសាទជាច្រើន ទុកជាស្នាដៃរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នៈ
កំពែងថ្ម ទ័ព្ធពីក្រៅ ជុំវិញព្រះបរមរាជវាំង គឺជាស្នាដៃដំបូង របស់ព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័នដែលការកសាង សំរាប់
ការពារព្រះរាជធានី។

ប្រាសាទមេបុណ្យខាងកើត គ.ស៩៥២ ព្រះអង្គបានកសាងនៅលើកោះតូចមួយ ចំកន្ដាលបារាយខាងកើត
គឺនៅខាងកើតទីក្រុង នៅទីនោះ ព្រះអង្គតំកល់អដ្ឋិធាតុ ព្រះមាតាបិតាព្រះអង្គ។ ប្រាសាទនេះ មានលំនាំប្រ
ហាក់ប្រហែលគ្នានឹងប្រាសាទព្រះគោ របៀបសាងសង់ និង ក្បាច់រចនាមិនសូវជាអស្ចារ្យទេ។

ប្រាសាទប្រែរូប គ.ស៩៦១ មានបែបផែនធំជាងប្រាសាទអែទៀត ក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះអង្គ។ គេចាត់ទុក
ប្រាសាទប្រែរូបជាស្ថាបនកម្មអន្ដរកាល ពីសម័យមុនអង្គរ មកសម័យអង្គរ។ ទំហំបាទក្រោមមាន ២៥០០ម៉ែត្រ
ក្រលា ពីជ្រុង១ ទៅជ្រុង១ មានប្រវែង៥០ម ខឿនជាន់ទី១ មានកំពស់១២ម។

ប្រាសាទបក្សីចាំក្រុងត្រូវបានព្រះអង្គកសាង នៅជើងភ្នំបាខែង នាទិសខាងជើង។ គឺជាប្រាសាទតូចល្មម សង់
ខ្ពស់ទៅលើ ជ្រុងនិមួយៗមានប្រវែង២៧ម ខឿនទី១ មានកំពស់១៣ម គេសង្កតឃើញមានជណ្ដើរឡើងចោត
គ្រប់ទិសទាំងបួន។

ប្រាសាទបាជុំត្រូវបានអ្នកបុរាណវិទ្យាខ្លះ ចាត់ទុកជាប្រាសាទរបស់ព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័នទី២ នៅតាមប្រាសា
ទទាំងនេះ ព្រះអង្គបានបញ្ជាអោយសរសេរចារទុក លើផ្ទាំងសិលា នូវខ្លឹមសារអត្ថន័យជាច្រើនដែលមានទាក់
ទងទៅនឹងប្រវត្ដទឹកដីនគរខ្មែរ៘

ប្រាសាទបន្ទាយស្រី គ.ស៩៦៧ ជាប្រាសាទមួយដែលគេចាត់ទុក ជាពេជ្រចរណៃ មានចំលាក់ល្អដាច់គេ នៅ
ក្នុងសិល្បៈខ្មែរជាស្នាដៃយ៉ាងល្អត្រចះត្រចង់ក្នុងរាជព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន។ ប្រាសាទបន្ទាយស្រី មិនមែនជាស្នា
ដៃរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ដូចប្រាង្គប្រាសាទខ្មែរអែទៀតទេ។ ប្រាសាទបន្ទាយស្រី ជាស្នាដៃរបស់ព្រាហ្មណ៍យជ្យវរ
ហៈ ដែលជាចៅរបស់ព្រះបាទហរស្សវរ្ម័នទី១ ជាព្រះរាជគ្រូរបស់ព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន និង ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥

ប្រាសាទបន្ទាយស្រី ស្ថិតនៅប្រមាណ ជាជាង២០គីឡូម៉ែត្រ ខាងជើងឆៀងខាងកើតក្រុងនគរធំ ប្រាសាទនេះបា
នកសាង ដើម្បីរំលឹកបូជាដល់ព្រះសិវៈ។ នៅជុំវិញ គេមានជីកកសិណដែរ នៅចំកន្ដាលមានប្រាសាទតូចៗបី ដែ
លមានកំពស់មិនហួសពី ៩.៨០មទេ។ ថ្មដែលគេយកមកសង់ និង ឆ្លាក់មានពណ៌ក្រហមព្រឿងៗ។ ប្រាសាទនេះ
មានរូបរាងតូចខុសធម្មតា ពីព្រោះអ្នកកសាងមិនមែនជាព្រះមហាក្សត្រ។

សេចក្ដីកោតសរសើរក្នុងសិលាចារឹក
ព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន ជាព្រះមហាក្សត្រខ្មែរមួយអង្គ ដ៏ធំខ្លាំងពូកែ ក្នុងប្រវត្ដិសាស្រ្ដខ្មែរ តែខ្មែរជំនាន់ក្រោយ ភាគ
ច្រើនណាស់ ដែលមិនបានស្គាល់អំពីស្នាដៃ ទេពកោសល្យ និង ប្រវត្ដិតស៊ូអង់អាច ធ្វើពលិកម្មជូនជាតិរបស់ព្រះ
អង្គ។ បុព្វបុរសប្រវត្ដិវិទូខ្មែរ បានសរសេរចារលើផ្ទាំងថ្ម ជាសិលាចារឹក នៅប្រាសាទព្រះអិន្ទកោសីថា «ព្រះអង្គ
មិនដែលបរាជ័យទេ ព្រះអង្គតែងតែមានជ័យជំនះឈ្នះសត្រូវជានិច្ច»។ សិលាចារឹកដដែល បានបញ្ជាក់បន្ដទៀត
ថា «ព្រះអង្គជាព្រះមហាក្សត្រដ៏គួរអោយស្រលាញ់ ជាងក្សត្រទាំងអស់»។ អ្នកប្រវិត្ដវិទូបារាំង អេទិជែនអាយ
ម៉ូនិញេ (Etienne Aymonier) ដែលជាអ្នកអែកទេស បានសិក្សាស្រាវជ្រាវប្រវត្ដិសាស្រ្ដខ្មែរយល់និងមានជំនឿ
ថាព្រះបាទរាជអិន្រ្តវរ្ម័ន ជាព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរទី១៩ ក្នុងពង្សាវតាខ្មែរភាគរឿងព្រេងនិទាន។

ជោគជ័យដ៏អុដុង្គអុត្ដម ធំអិតអុបមារបស់ព្រះអង្គ ក៏បានមកដោយសារព្រះអង្គមានទីប្រិក្សា និងសហការីសច្ចៈ
ល្អទៀងត្រង់ គោរពធម្មវិន័យច្បាប់ក្រិតក្រម និងមានសមត្ថភាព វិជ្ជាប្រាជ្ញាភ្លឺថ្លាខ្ពង់ខ្ពស់។ ព្រះអង្គមិនបានបំភ្លេច
ឈ្មោះបុព្វបុរស អ្នកដ៏មានគុណទាំងនេះទេ។ ដើម្បីជាការកោតសរសើរ ការរំលឹកដល់កិត្ដិយសកិត្ដិនាម ព្រះបា
ទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ បានបញ្ជាអោយសរសេរចារ ចុះលើថ្មដារនូវស្នាដៃ គុណបំនាច់វីរបុរសទាំង
អស់នេះ។ ព្រះរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន បានចូលទីវង្គតក្នុងគ.ស ៩៦៨

ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ គ.ស៩៦៨ – ១០០១
ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ ជាព្រះរាជបុត្រ ព្រះបាទរាជអិន្រ្ទវរ្ម័ន ក្នុងគស.៩៦៨ នៅពេលដែលព្រះអង្គបានឡើងគ្រង
រាជសម្បត្ដិ ព្រះអង្គមិនទាន់បានបញ្ចប់ការសិក្សានៅឡើយទេ។ ៦ឆ្នាំក្រោយមក ទើបព្រះអង្គគ្រប់គ្រងផែនដី
ពេញលេញ ក្នុងវគ្គត្រង់នេះគេពុំបានដឹងថា តើនរណាជាអ្នកដឹកនាំប្រទេសជាតិជំនួសព្រះអង្គឡើយ។ ព្រះរាជ
គ្រូ និងទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់របស់ព្រះអង្គ គឺព្រាហ្មណ៍ជយ្យវរហៈ សិលាចារឹកព្រះអិន្ទកោសីបានអះអាងថា ព្រះ
បាទជ័យវរ្ម័នទី៥ជាព្រះមហាក្សត្រក្លាហានខ្លាំងពូកែ ក្នុងការធ្វើសឹកសង្គ្រាម។ សត្រូវជិតឆ្ងាយ បាក់បបខ្លបខ្លាច
តេជៈ បុណ្យបារមីព្រះអង្គ ព្រះអង្គក៏ជាក្សត្រដែលមានធម៌សន្ដោសប្រោសប្រនី ស្រលាញ់ និង ការពារយុត្ដិធម៌
ដែរ។ សិលាចារឹកដដែលបានចារកត់ថា «ដៃព្រះអង្គជាទំនប់យុត្ដិធម៌ កន្ដាលមហាសមុទ្រដ៏ធំធេង ពោរពេញទៅ
ដោយបាបកម្មប្រចាំសតវត្ស។

ចំនោទសាសនា
ទោះបីជាព្រហ្មញ្ញសាសនាគោរពសិវៈ ស្ថិតនៅជាសាសនាពេញច្បាប់ក្នុងនគរក៏ដោយ ក៏ព្រះអង្គទទួលស្គាល់
អនុញ្ញាត និង ការពារព្រះពុទ្ធសាសនាដោយពេញច្បាប់ដែរ។ ព្រះអង្គបានបញ្ជាអោយមន្រ្ដីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់ឈ្មោះ
ត្រិដបណ្ឌិត ដែលជាអ្នកកាន់ និង គោរពព្រះពុទ្ធសាសនា អោយមានភារកិច្ចទទួលជួសជុលថែរក្សា ព្រះពុទ្ធរូប
ដែលត្រូវគេបំផ្លិចបំផ្លាញវាយបំបែកបំបាក់ គម្ពីរក្បួនខ្នាត និង សៀវភៅ ដែលទាក់ទងនឹងព្រះពុទ្ធសាសនា ត្រូវបា
នស្រាវជ្រាវទិញយកមកពីបរទេស ព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលខ្មែរសម័យនោះ គោរពបូជា គឺព្រះពុទ្ធសាសនាផ្នែក
មហាយាន។

មិនតែប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសាសនា និងជំនឿ កុំអោយក្លាយទៅជាប្រភពបែកបាក់សាមគ្គី និង ជា
សង្គ្រាមផ្ទៃក្នុង ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ បានមានគោលបំនងចង់បញ្ជូនព្រះពុទ្ធសាសនា ក្នុងនាមព្រហ្មញ្ញសាសនា
ដោយធ្វើព្រះពុទ្ធអោយក្លាយទៅជា ព្រះពោធិសត្វ លោកកេស្វរៈ (ព្រះអិសូរ) ទៅជាព្រះអាទិទេពថ្មីមួយទៀត។
ទិដ្ឋភាពនេះអាចបញ្ជាក់ អំពីអិទ្ធិពលព្រះពុទ្ទសាសនា ដែលបានជ្រួតជ្រាបក្នុងគ្រប់ស្រទាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយ
ដែលបានក្លាយទៅជាចំនោទមួយសំរាប់អ្នកកាន់អំនាច។ ដូច្នេះអិរិយាបទរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ចំពោះព្រះពុទ្ធ
សាសនា អាចចាត់ទុកជាគោលជំហរនយោបាយ និង ជាផែនការដោះស្រាយបញ្ហាក្នុងសង្គម។

ស្នាដៃ និង ការកសាង
ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥ ព្រះអង្គក៏ជាស្ថាប័នក្សត្រ ដែលបានកសាងប្រាង្គប្រាសាទ ដូចព្រះមហាក្សត្រជំនាន់មុនដែរ។
ប្រាសាទភិមានអាកាស ត្រូបានព្រះអង្គសាងសង់មុនគេ ហើយដែលថ្ងៃក្រោយទៅ ព្រះមហាក្សត្រផ្សេង
ទៀតបានកសាងបន្ថែមជាបន្ដបន្ទាប់។ ប្រាសាទនេះ បានសង់នៅចំកន្ដាលអនាគតនគរធំ មានទំហំ ២៥០ម x
៦០០ម។

ប្រាសាតាកែវ ជាស្នាដៃមួយទៀតរបស់ព្រះអង្គ ដែលគេចាត់ទុកជាសក្ខីភាពថ្មី យ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការស្ថាប
នា។ ប្រាសាទតាកែវមានទំហំ ១០០ x ១២០ម ហើយមានកំពស់ប្រវែង ៤៥ម។ អ្នកបុរាណវិទ្យាយល់ថា ប្រា
សាទភិមានអាកាស និង ប្រាសាទតាកែវ មានការជាប់ជំពាក់ទាក់ទងគ្នា ក្នុងផ្នែកប្រវត្ដិសាស្រ្ដ។ ព្រះបាទជ័យ
វរ្ម័នទី៥ បានចូលទីវង្គតក្នុងគ.ស ១០០១។ការរីកចំរើននៃអិទ្ធិពលខ្មែរ(ត)


http://abcambodia.wordpress.com/%E1%9E%80%E1%9E%B6%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9E%85%E1%9F%86%E1%9E%9A%E1%9E%BE%E1%9E%93%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%A2%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9E%9B%E1%9E%81/
Continue Reading...
 
ឡើងទៅខាងលើទំព័រ ចុះទៅខាងក្រោមទំព័រ