រឿងទុំទាវ៤

វគ្គទី៤
រួចរាល់កិច្ចការហើយទុំនិងពេជ្រក៏សំពះលាចៅហ្វាយស្រុកអរជូនត្រលប់ទៅវិញទុំបានរ៉ាយរ៉ាប់តាមដំណើររឿងសព្វគ្រប់ទាវថា៖
- ទាវ អើយ!ពេលនេះព្រះអង្គរាមាទ្រង់ត្រាស់បអង្គាប់ឱ្យនាំខ្លួនបងនិង ពេជ្រចូលេវាំងហើយចាប់ពីថ្ងៃស្អែកទៅបងត្រូវបែកពីប្អូនហើយ មិនដឹងជាពេលណាទើបបានជួបគ្នាវិញទេ។
ពាក្យសំដី របស់ទុំទាំងប៉ុន្មានបានធ្វើឱ្យទាវស្រយុតស្រយង់អស់អង្គប្រាណចិត្ត ដែលកំពុងតែរីករាយនិងមានសេចក្ដីសុខបានប្រែក្លាយទៅជាក្រៀមស្វិត ស្រពោនមួយរំពេចទាវឆ្លើយទៅទុំទាំងស្រពោនថា៖
- ម្ចាស់ ថ្លៃប្អូនអើយ!ហេតុអីក៏ទុក្ខប្អូនគរលើទុក្ខយ៉ាងនេះប្អូនទើបនឹង បានជួបបងសោះតែពេលនេះបងបែរជាបែកពីប្អូនទៅវិញទៀតបងអើយបើបាន ទៅដល់វាំងហើយប្អូនពិតជាទ្រាំមិនបានទេបើបងបែកចិត្តពីប្អូននោះ ប្អូននឹងក្ស័យសង្ខារជាក់ជាមិនខាន។
បន្ទាប់ពី រៀបរាប់ប្រាប់គ្នារួចហើយទាវក៏ជួយរៀបចំសំពត់ប្រដាប់ប្រើប្រាស់ និងបារីម្លូស្លាដាក់ក្នុងហើយថ្មីទុកឱ្យទុំជាស្រេចរង់ចាំពេលចេញ ដំណើរ។
ព្រឹកព្រាង ភ្លឺស្វាងព្រះអាទិត្យចាប់ផ្ដើមរះបញ្ចេញរស្មីក្រហមឆ្អិនឆ្អៅទុំក៏ ចាប់យួរហឹបដែលទាវរៀបចំឱ្យស្រេចចេញមកក្រៅទន្ទឹមនឹងពេលនោះដែរ រាជបម្រើហ្លួងមកដល់ដែរទុំបាននិលយាយសុំឱ្យរាជបម្រើជូនទៅស្រុក បាភ្នំដើម្បីលាម្ដាយគ្រូព្រមទាំងញាតិមិត្តបងប្អូនទាំងអស់ដោយក្ដី អាណិតរាជបម្រើក៏យល់ព្រមមជូនទៅ។ លុះព្រមព្រៀងគ្នាជាស្រេចហើយពួកគេក៏នាំគ្នាដើរកាត់ព្រៃនាស្រុក ត្បូងឃ្មុំដើម្បីឆ្លងទៅស្រុកបាភ្នំពួកគេខំប្រឹងដើរទាំងយប់ទាំង ថ្ងៃមិនហ៊ានឈប់សម្រាកទេរយះពេលច្រើនថ្ងៃកន្លងទៅគេក៏បានទៅដល់ គោលដៅទុំបានទៅជួបម្ដាយហើយរៀបរាប់ប្រាប់ថា៖
- អ្នក ម៉ែកូនអើយ!កូនមកនេះគឺមកលាម្ដាយទៅឆ្ងាយហើយត្បិតមានរាជបញ្ជាពី ស្ដេចឱ្យនាំកូននិងប្អូនពេជ្រទៅចូលរាជវាំងព្រោះឮល្បីថាកូនចេះ ច្រៀងនិងប្អូនពេជ្រចេះខាងភ្លេងសូមអ្នកម្ដាយកុំបារម្ភកូនថ្វី កូនទៅនេះប្រាកដជាបានសុខទេ។
ម្ដាយទុំបានឮកូននិយាយហើយក៏ឆ្លើយប្រាប់កូនវិញថា៖
- ហៃ កូនស្ងួនមាសម្ដាយអើយ!កូនទៅបម្រើនៅវាំងស្ដេចចូរកូនថ្វាយខ្លួន ដោយស្មោះពិតកុំលេងសើចលេបខាយនិងស្រីហើយមួយតៀតចូរកូនកុំប៉ះពាល់ រឿងល្បែងឱ្យសោះ។
ម្ដាយ ផ្ដែផ្ដាំរួចហើយបណ្ឌិតទាំងពីរទុំនិងពេជ្រក៏ក្រាបសំពះលាម្ដាយហើយ ប្រញាប់ទៅជួបលោកគ្រូទុំនិងពេជ្រក្រាបសំពះលោកគ្រូហើយក៏កឮ រ៉ាយរ៉ាប់ពីដំណើររឿងដែលគេទាំងពីរត្រូវចូលវាំង។ លោកគ្រូស្ដាប់ទុំនិងពេជ្រចប់ភ្ញាក់ស្មារតីលោកក៏មានពុទ្ធដីកា ប្រៀនប្រដៅថា៖
- បើ បាទាំងពីរទៅបម្រើក្សត្រចូរបាកុំភ្លេចខ្លួនទៅលេងស្រីមុននឹង និយាយស្ដីអ្វីត្រូវចេះប្រយ័ត្នពាក្យសម្ដីកុំចងល្បងចង់ឈ្នះចាញ់ នឹងព្រះអង្គព្រោះទ្រង់មានប្ញទ្ធិបារមីខ្លាំងពូកែណាស់ជាពិសេសនោះ ចូរបាទាំងពីរកុំទៅជិតព្រះអគ្គមហេសីឱ្យសោះព្រោះខ្លាចមានទោសអស់ ជីវិតដោយសារស្រី។
បណ្ឌិត ទាំងពីស្ដាប់គ្រូហើយក៏លើកដៃទាំងពីរដាក់លើក្បាលហើយឱនក្រាបបង្គំ លាលោកគ្រូចុះចេញទៅបម្រើពីហ្លួងឃើញទុំនិងពេជ្រចុះមកហើយក៏ នាំគ្នាទៅកំពង់ទឹកដែលមានទូកនៅរង់ចាំទីនោះជាស្រេចត្បិតថា រាជអាជ្ញាឱ្យរួសរាន់ឆាប់វិលវៃមិនអាចអែរអង់បានឡើយ។ ទុំជិះទូកបណ្ដើរគិតបណ្ដើរភ្នែករំពៃសម្លឹងមើលទេសភាពតាមដងទន្លេ លុះដល់ថ្ងៃទាបបាំងព្រៃទុំក៏នឹកឃើញដល់ទាវភ្លាម។ ចំណែកទាវវិញគ្រាន់តែទុំចេញមកផុតនាងក្រៀមក្រំស្រងេះស្រងោចបាយ មិនបានទឹកមិនបាននោឃើញទាវកើតទុក្ខដូច្នោះក៏លួងលោមថា៖
- ទាវអើយ!ចូរប្អូនកុំសោកាខ្លាំងពេកថ្វីមិនយូរមិនឆាប់គង់ទុំត្រលប់មករកប្អូនទេប្អូនជឿបងចុះ។
ទាវ ឮនិយាយសមហេតុសមផលដូច្នោះស្ដាប់បានប្រះខ្លួនគេងលង់លក់ទៅ។ និយាយពីបណ្ឌិតទុំនិងពេជ្រវិញពួកគេខំចែវទូកតាមដងគង្គាដោយមិន ហ៊ានឈប់ចតសោះឡើយ រយះពេលបីថ្ងៃផុតទៅទូកក៏បានមកដល់កំពង់ហ្លួងពួកគេនាំគ្នាឈប់ចត ហើយក៏នាំគ្នាដើរកាត់ផ្សារឡើងទៅ… រាជបម្រើ នាំសារទៅថ្វាយអង្គព្រះចក្រីព្រះអង្គទទួលសារហើយទ្រង់ចាត់ឱ្យ រៀបចំកន្លែងឱ្យទុំនិងពេជ្រច្រៀងហើយនិងរៀចំកន្លែងឱ្យនាម៉ឺន មន្ត្រីស្រីស្នំភិលៀងអង្គុយគាល់តាមលំដាប់។
បណ្ឌិតទុំនិងពេជ្រលើកហត្ថាដាក់លើសិរសាហើយពេជ្រក៏ចាប់យកប៉ីសាដៀងដេញជាបទភ្លេងចំណែកទុំស្រែកច្រៀងថា៖
- ព្រះគុណប្រកបដោយតេជះតបះបារមីឥតស្មើឡើយទ្រង់មានចិន្ដាត្រាស់ទៅហើយម្ចាស់អើយទ្រង់ភ្នែកយកខ្លួនខ្ញុំ។
ជាអ្នកចម្រៀងច្រៀងប្រការ ប្រកបចេស្ដាប្រោសសូមសុំ
ទោះទោសឆ្គាំឆ្គងហ្មងពិតពុំ ត្រឹមត្រូវត្បិតក្រុមជំនុំក្រៅ។
ស្រែស្រុកemណ្ឌខាងត្បូងឃ្មុំ ចូលមកបង្គំច្រើនល្ងង់ខ្លៅ
ទ្រង់ប្រោសប្រណីសេចក្ដីឆៅ ខ្លួនក្មេងក្រែងហៅដៅដល់អង្គ។
មិនមានរអែងក្រែងចេស្ដា សូមទ្រង់មេត្តាប្រោសស្រោចស្រង់
គង់កេរ្តិ៍ជាខ្ញុំក្រុមក្រោមល្អង ធូលីទ្រង់សង្គ្រោះប្រោសប្រាណ។
បន្ទាប់ពីបានសណ្ដាប់នូវបទចម្រៀងរបស់ទុំហើយអង្គចក្រីទ្រង់សំរួលព្រះទ័យហើយមានបន្ទូលថា៖
- ទុំ អើយយើងគិតថាឯងនេះមិនផេះទេមើលទៅ តែ ឥឡូវឯងបែរជាច្រៀងពីរោះឯងប្រហែលជាមិនបាច់ទៅស្រុកភូមិវិញទេ នៅទីនេះហើយ យើងនឹងប្រទានយសសក្តិឱ្យសមនឹងឯងគឺហៅថា”ម៉ឺន ឯក។ទុំបានទទួលលយស សក្ដិដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នេះគឺជារឿងគួរឱ្យសប្បាយចិត្តណាស់ប៉ុន្តែនៅ យូរថ្ងៃទៅទុំក៏នឹកឃើញដល់ទាវគេនឹកគិតថា៖
- នេះបើព្រះអង្គទ្រង់មានសន្ដោសមេត្តាឱ្យខ្ញុំបាននាំទាវជាសង្សាមកនៅជាមួយមិនដឹងជាសប្បាយយ៉ាងណាទេ។
កន្លង ពេលក្រោយមក ព្រះអង្គចក្រីសព្វព្រះរាជហរទ័យត្រាស់បញ្ជាឱ្យពួកអាជ្ញាចុះខេត្ត ខ័ណ្ឌដើររកស្រីដែលមានរូបសម្បត្តិស្រស់ស្អាតបវរថែមទាំងជានារី គ្រប់លក្ខណ៍ទៀតផងព្រះអង្គមិនប្រកាន់តថាជាជាតិសាសន៍ណា ឬមានឋានៈជាកូនមន្ត្រីរាស្ត្រសាមញ្ញធម្មតាឡើយឱ្យតែក្រុមអាជ្ញា រើសយកបានកឺព្រះអង្គតែងតាំងជាព្រះមហេសីរបស់ព្រះអង្គក្រុមអាជ្ញា ទទួលរាជឱង្ការហើយក៏នាំគ្នាជិះសេះចុះតាមភូមិស្រុកឃុំខេត្តនានា ទូទាំងប្រទេសចេញពីខេត្តមួយចូលខេត្តមួយពីស្រុកមួយចូលស្រុកមួយពី ភូមិមួយទៅភូមិមួយស្ទើរតែគ្រប់ខែត្តអស់ទៅហើយនៅតែរកមិនបានស្រី ដែលមានរូវសម្បត្តិសក្ដិសមជាព្រះមហេសីព្រះអង្គឡើយ។ ក្រុមអាជ្ញាពិបាកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងពួកគេនៅតែសង្ឃឹមតែខេត្តមួយ ចុងក្រោយគេបង្អស់ប៉ុណ្ណោះ។ ស្អែកឡើងពួកគេធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅកាន់ស្រុកត្បូងឃ្មុំខេត្តកំពង់ចាមដែល មានអរជូនជាចៅហ្វាយស្រុកនៅទីនោះពួកគេនាំគ្នាដើរមើលតាមផ្សារតាម ទីប្រជុំជនគ្រប់កន្លែងនៅតែមិនប្រទះភ្នែកសោះថ្ងៃរសៀលបន្តិចពួកគេក៏ ទៅដល់កន្លែងដើមពោធិជើងខាលនៅទីនោះមនុស្សម្នាក្មេងចាស់ជាច្រើន ចូលដងទឹកប្រើប្រាស់ពួពក្រុមអាជ្ញាឈរសំលឹងមួយសន្ទុះនៅតែគ្មានរណា ម្នាក់គួរឱ្យពួកគេទាក់ភ្នែកឡើយ។ រសៀលត្រជាក់ទាវស្រីលក្ខណ៍ចេញដើរលំហែរកាយក្បែរនោះគ្រាន់តែ ក្រឡេកឃើញភ្លាមក្រុមអាជ្ញាសប្បាយរីករាយក្នុងចិត្តភ្លាមគេកេះគ្នា ហើយនិយាយថា៖
- ពួកយើងនឹងអស់កង្វល់ហើយព្រោះថាយើងបានជួបស្រីដែលមានរូបសម្បត្តិសក្ដិសមនឹងព្រះអង្គហើយ។
លុះ យល់ឃើញគ្រប់គ្នាថាសមល្មមអាចទទួលបានហើយក្រុមអាជ្ញាក៏ស៊ើបសួរពី់ អ្នកស្រុកពីរឿងទាវបន្ទាប់ពីបានដឹងថាទាវមិនទាន់រៀបការនៅឡើយ គ្រាន់តែស៊ីស្លាភ្ជាប់ពាក្យជាមួយម៉ឺនងួនដែលជាកូនអរជូននោះក្រុម អាជ្ញាក៏ប្រញាប់រួសរាន់ធ្វើដំណើរទៅរកលោកចៅហ្វាយស្រុកភ្លាម។ ចៅហ្វាយស្រុកអរជូនកាលបើបានទទួលព្រះរាជឱង្ការបស់ព្រះអង្គហើយក៏ ប្រញាប់ទៅប្រាប់ម្ដាយទាវជាបន្ទាន់ថា”គាត់ នឹងនាំទាវចូលវាំងថ្វាយ ស្ដេចហើយ។ លោកចៅហ្វាយស្រុកអរជូនបានជួយរៀបចំទូកមួយយ៉ាងល្អប្រណិតទុកសំរាប់ ឱ្យទាវជិះទៅចំណែកឯម្ដាយទាវវិញគាត់បានឱ្យគេស្អាងទាវយ៉ាងស្អាត មុននឹងចុះពីផ្ទះ។ ទាវស្រីវលក្ខណ៍បានសំពះលាញាតិសន្ដានដែលបានជូនដំណើរហើយក៏ចុះទូក។ លុះរួចរាល់សព្វគ្រប់ហើយទូកក៏ចាប់ចេញដំណើរភ្លាម ទាវជិះទូកតាមដងទន្លេភ្នែករំពៃគយគន់ទេសភាពដែលដុះអមមាត់ទឹកភ្នែក ចេះតែសម្លឹងប៉ុន្តែក្នុងចិត្តនាងមិនបានស្ងប់ឡើយក្នុងចិត្តទាវ នឹកចំបែងរកទុំជានិច្ចនាងនិយាយរៀបរាប់ប្រាប់នោថា៖
- បង នោអើយខ្ញុំនេះហៅថានារីរងកម្មអ្វីម្ល៉េះទុក្ខមួយកំពុងតែបែក សង្សារមិនដឹងទៅទីណាឥឡូវទុក្ខមួយមកផ្ទួនទៀតគេយកខ្ញុំទៅថ្វាយ ស្ដេចឱ្យទៅធ្វើជាគូបេតីហើយឱ្យខ្ញុំធ្វើដូម្ដេចទៅខ្ញុំមិនអាច ទ្រាំបានទេបើខ្ញុំបែកពីទុំនោះស៊ូក្សិណក្ស័យប្រសើរជាង។
គ្រប់ កាយវិការនិងអារម្មណ៍របស់ទាវទាំងប៉ុន្មានមិនបានធ្វើឱ្យ ចាប់អារម្មណ៍ដល់អ្នករួមដំណើរររជាមួយឡើយពួកគេទាំងអស់ទាំងម្ដាយ ទាវ ក៏ដោយសុទ្ធតែគិតថាទាវយល់ព្រមនិងសប្បាយចិត្តក្នុងការទៅចូលវាំង។
ព្រះ សូរិយាបន្ទាបខ្លួនបន្តិចម្ដងៗរួចក៏លិចបាត់ទៅទិសខាងលិចចំណែក ពន្លឺព្រះច័ន្ទក៏ចូលខ្លួនមកបំភ្លឺលោកវិញម្ដង។ ពន្លឺព្រះច័ន្ទរាត្រី១៥កើតពិតជាមានពន្លឺភ្លឺថ្លាត្រជាក់ស្រទន់ គួរឱ្យគយគន់ណាស់ទាវប្រះខ្នងគេងភ្នែកសម្លឹងព្រះច័ន្ទនាង គិតក្នុងចិត្តថា៖
ឱអង្គច័ន្ទថ្លាថ្លៃ ពណ៌ដូចចរណៃលើវេហារស៍
ដូចខ្លួនខ្ញុំបែកបង់ឃ្លាតឃ្លា រស្មីចន្ទ្រាក៏ត្រជាក់
តារារះរាយដោយចង្វាក់ ដូចទុំនិងខ្ញុំធ្លាប់កៀកកើយតារារះរាយដោយចង្វាក់
យប់ កាន់តែជ្រៅសន្សើមត្រជាក់ធ្លាក់ចុះមកជួយឱ្យអារម្មណ៍ទាវបាន ស្ងប់ស្ងាត់បន្តិចហើយក៏លង់លក់ទៅក៏ភ្លេចអស់នូវទុក្ខកង្វល់នានា។ លុះភ្លឺស្រាងៗឡើងទាវភ្ញាក់ដឹងខ្លួនពេលណាព្រួយនឹកដល់ទុំ ជានិច្ច...ទូកចេះតែលឿនលយទៅមុខជាលំដាប់អ្នកចែវទូកខំប្រឹងស្រូតចែវ មិនាហ៊ានឈប់សម្រាកបន្តិចសោះឡើយព្រោះចង់ឱ្យដល់គោលដៅឆាប់។ យប់ថ្ងៃ ថ្ងៃយប់ រយះពេលពីរបីថ្ងៃកន្លងផុតយ៉ាងឆាប់រហ័ស ពេលនេះទូកក៏បានមកដល់កំពង់ក្រុមអាជ្ញាបានឱ្យទាវឡើយទៅងូតតឹកជំ រះកាយនិងសម្រាកយកកម្លាំង រង់ចាំព្រឹកស្អែកចាំនាំទៅគាល់ព្រះមហាក្សត្រ។ ទេសភាពនៅពេលល្ងាចនៅមាត់ស្រះនាបន្ទាយលង្វែកល្អស្រស់ត្រចង់គួរឱ្យ គយគន់ណាស់ប៉ុន្តែចំពោះទាវវិញនាងមិនបានចាប់អារម្មណ៍នូវរបស់ទាំង នោះទេ ក្នុងចិត្តនាងនៅនឹកដល់ទុំជានិច្ចឥតល្ហែល្ហើយឡើយ…រហូតដល់យប់ ស្ងាត់នាងគេងក៏មិនលក់នាងប្រែចុះប្រែឡើងក្នុងចិត្តគិតថា៖
ឱព្រះពាយផាយផាត់ប្រាណ សមខ្ញុំប្រមាណអស់បានទុំ
ទុក្ខប្អូនទៀតហើយទុំអើយអ្នក នៅលើដំណាក់ក៏ភ្លេចខ្ញុំ
ឥឡូវប្អូនមកជ្រកដេកយំ ក្រាលក្រំដំបៅក្ដៅឱរា។
ព្រឹកនេះនាំខ្ញុំទៅថ្វាយ ស្ដេចគង់ដែនអាយលើសិរសា
ខ្លួនឯងជារាស្ត្រតើលោកណា មេត្តាដឹងទុក្ខជួបមូលទុំ។
ព្រឹក ឡើងភ្លឺច្បាស់ព្រះអាទិត្យចាប់ផ្ដើមរះបញ្ចេញរស្មីយ៉ាងក្រហមច្រាល ទាវស្រីភ្ញាក់ពីដំណេកទាំងទឹកភ្នែកជោគថ្ពាល់ នាងស្ទើរតែមិនហ៊ានស្រាយបង្វេចគ្រឿងប្រដាប់ស្អាងកាយដែលគេ ទុកឱ្យ…លុះរៀបចំខ្លួនរួចរាល់ហើយពួកគេក៏នាំគ្នាចេញទៅនៅចុងរាជរោង ដើម្បីរង់ចាំគាល់ព្រះអង្គ។
កាលនោះ ព្រះអង្គទ្រង់ចេញចាកក្រឡាបន្ទំដោយមានស្រីស្នំដើរអមព្រះអង្គទៅ រាជរោងឃើញព្រះអង្គយាងមកដល់ដូច្នោះ…គេ ក៏នាំទាវចូលគាល់ព្រះអង្គ។ គ្រាន់តែព្រះអង្គបែរព្រះភ័ក្ដ្រយល់ឃើញទាវជាស្រីស្រស់ស្អាតបវឥត មើលទាស់ត្រង់ណាព្រះអង្គទ្រង់មានព្រះបន្ទូលសួរមហេសីស្រីស្នំទាំអស់ ថា”តើស្រីទាវស្រស់ស្អាតសសក្តិសមជមហេសីដែរឬទេ?សុំឆ្លើយឱ្យពិតមក ចុះយើងមិនយកទោសអ្វីទេ”ស្រីស្នំទាំងអស់ឆ្លើយថា៖”ស្រស់ស្អាតពិតណាស់ ព្រះអង្គឥតមានកន្លែងត្រង់ណាទាស់ភ្នែកឡើយ។
លុះ សួរនាំស្រេចបាច់ហើយព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់ឱ្យហៅទុំមកច្រៀងថ្វាយ ព្រះអង្គទុំទទួលព្រះបញ្ជាហើយដើរឱនកាយចូលមកអង្គុយស្រួលបួលហើយ ទុំងើបឡើងភ្ញាក់ព្រើតព្រោះឃើញទាវត្រូវម្ដាយនាំមកថ្វាយស្ដេច ក្នុងទ្រូងទុំពេលនេះឆួលឆេះក្ដៅខ្លាំងដោយក្ដីស្រលាញ់ទុំហ៊ានមិន ខ្លាចសូម្បីតែព្រះចេស្ដាព្រះអង្គ ទុំស្រែកច្រៀងថា៖
អស់ឱ្យព្រះច្រមត្រៃថ្លៃអនេក ជាឯកភូមិភពគ្រប់លោកា
លោកិយដែនដីឋានមនុស្សា ខ្លបខ្លាចចេស្ដាព្រះបារមី។
ទ្រង់មានឱង្ការចាត់ឱ្យរក ឱ្យរើសរូបមកជាមហេសី
ឥឡូវបានទាវស្រស់ប្រិមប្រិយ មិនគួរគប្បីទាស់ទទឹង។
ខ្លាចព្រះចេស្ដាម្ចាស់ទ្រង់រិទ្ធី ទូលបង្គំសូមពិតឯទាវហ្នឹង
ជាក់ជាសង្សារប្រាថ្នាពឹង សន្មតវិលវឹងគ្រប់ជាតិ។
ជាតិតាំងកំណត់សន្មតកើត យោនយកកំណើតជាប្រុសស្រី
ឱ្យជួបទាវស្ងួននួនពិសី ប្រាថ្នាកុំបីឱ្យឃ្លាឃ្លាត។
ទុំ ហ៊ានច្រៀងរៀបរាប់ពីស្នេហាដែលខ្លួនគេនិងទាវធ្លាប់មានជាមួយគ្នា។ ចំណែកទាវវិញនាងឮទុំច្រៀងដូច្នោះ នាងមិនហ៊ានងើបមុខមើលទុំទេព្រោះខ្លាចព្រះមហាក្សត្រយកទោសទុំ។
អង្គ ព្រះចក្រីទ្រង់សណ្ដាប់ទុំច្រៀងហើយ ដំបូងព្រះអង្គទ្រង់ខ្ញាល់នឹងទាវ ប៉ុន្តែក្រោយមកព្រះអង្គទ្រង់ព្រះតម្រិះថា៖បើយើងយកទោសគេទៅ គេនឹងព្រាត់ប្រាសសង្សារមិនខានហើយវានឹងផ្ទុយពីធម៌ព្រះពុទ្ធ ដែលថាបំបែកបំបាក់សង្សារសត្វទៀតផង។ ទ្រង់ឆ្វេងយល់ដូច្នោះហើយទើបមានព្រះបន្ទូលសួរទុំថា៖
- មើលទុំចូរអ្នកប្រាប់យើងឱ្យច្បាស់មើលថាតើទាវជាគូសង្សារអ្នកពិតប្រាកដឬយ៉ាងណា?
ទុំ ឮអង្គក្សត្រមានបន្ទូលដូច្នោះក៏ក្រាបបង្គំទូលកាពិតទាំងអស់ដល់ ទ្រង់។ បន្ទាប់មកទ្រង់ត្រាស់សួរទាវទៀតទាវក៏បានទូលការពិតដូចដែលទុំ បានទូលពីមុនមកដែរ…បន្ទាប់ពី បានសណ្ដាប់ពីរឿងរ៉ាវទុំនិងទាវហើយ ព្រះអង្គទ្រង់ឆ្វេងយល់ពីរឿងសង្សារសត្វទ្រង់ព្រះតម្រាស់ដល់ពួក កុង្សីយ៍សេនាបតីឱ្យរៀបចំគ្រឿងប្រដាប់មង្គល ថ្ងៃស្អែកទ្រង់នឹងផ្សំផ្គុំទាវនិងម៉ឺនឯក។ លុះស្អែកឡើងបន្ទាប់ពីព្រះអង្គរៀបចំពិធីផ្សំផ្គុំហើយ ម្ដាយទាវនិងញាតិមិត្តក៏ក្រាបបង្គំលាព្រះមហាក្សត្រត្រលប់ទៅវិញ។
ដល់ផ្ទះ ម្ដាយទាវកើតទុក្ខនឹកមិនអស់ចិត្តខឹងនឹងទុំយ៉ាងខ្លាំងដែល ប្រែក្លាយវាសនាទាវឱ្យទៅស្មានមិនដល់យ៉ាងនេះ គាត់គិតថា “មិនគួរណា ស្ដេចមិនយកទោសអាទុំនោះទេ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏អញត្រូវតែបំបែកវាពីកូនអញឱ្យទាល់តែ បាន ដើម្បីអញយកកូនទាវមកផ្សំផ្គុំម៉ឺនងួនដែលជាកូនអរជូនគ្រាន់ ពឹងពាក់ថ្ងៃក្រោយ។ ចំណែកអាទុំទៅសង្ឃឹមអីអាមនុស្សសាត់ព្រាត់មិនដឹងមកពីណាសោះនោះ។
គិតគូរ រួចរាល់ហើយម្ដាយទាវបានធ្វើដំណើរទៅផ្ទះលោកចៅហ្វាយស្រុកអរជូន ទាំងយប់គាត់បានរៀបរាប់ពីដំណើររឿងទាំងអស់ប្រាប់លោកអរជូនដោយ បញ្ជាក់ថា៖ ”គាត់ ខឹងនឹងទុំដែលធ្វើគាត់អាប់ឱនកិត្តិយស។ ទីបញ្ចប់គាត់បានសុំឱ្យលោកចៅហ្វាយស្រុករកមាន់ ទាត្រីសាច់បន្លែផ្លែឈើត្រៀមបម្រុងជាស្រេច គាត់យកទាវមកផ្សំផ្គុំនឹងម៉ឺនងួនឱ្យទាល់តែបាន។ លុះគិតគូររួចរាល់ហើយម្ដាយទាវក៏ជម្រាបលាត្រលប់ទៅវិញ ដដល់ផ្ទះភ្លាមគាត់បានពឹងគេឱ្យទៅសរសេរសំបុត្រមួយច្បាប់ប្រាប់ទៅ ទាវថា”ឱ កូនទាវត្រលប់មកជាប្រញាប់ត្បិតម្ដាយឈឺគ្រុនក្ដៅយ៉ាងខ្លាំង ពិសាមិនបានអស់កម្លាំងដង្ហើមតិចទៅៗបើនៅយឺតយ៉ាវខ្លាចមិនទាន់។
រៀបចំ រួចស្រេចបាច់ហើយម្ដាយទាវក៏ពឹងឱ្យគេនាំសំបុត្រនេះទៅឱ្យទាវ ជាបន្ទាន់។ អ្នកនាំសំបុត្រប្រឹងចែវទូកមិនហ៊ានឈប់គឺផ្លាស់ប្ដូរគ្នាចែវជា រហូតលុះមកដល់កំពង់ចតទូករួចហើយក៏ដើរសំដៅទៅរកផ្ទះទាវតែម្ដង។ ទាវបានឃើញអ្នកមកពីស្រុកខ្លួនដូច្នោះមានចិត្តត្រេកអរជាពន្លឹកនាង ក៏បានសួរនាំសុខទុក្ខរបស់ ម្ដាយនាងនិងបង់ប្អូនញាតិមិត្តក្នុងភូមិទាំងអស់អ្នកនាំសំបុត្រ មិនបានប្រាប់ពីសុខភាពម្ដាយនាងទេ គេគ្រាន់តែហុចសំបុត្រឱ្យទៅទាវអានតែប៉ុណ្ណោះ។ គ្រាន់តែអានសំបុត្រចប់ភ្លាមទាវកើតទុក្ខក្រៀមក្រំពេញក្នុងប្រាណ គិតថា”ពេលនេះនាងត្រូវបែកពីគូជីវិតថ្មីថ្មោងរបស់នាងទៀតហើយ”ប្អូន ទៅ មើលម្ដាយក៏ទៅចុះឱ្យជួបជុំញាតិសែនព្រេនជីដូនជីតា បើបានធូរហើយចូរប្អូនឆាប់ត្រលប់មកវិញ ចំណែកបងមិនអាចទៅបានព្រោះជាប់រវល់ការងាររបស់ព្រះអង្គចាំបងជួយ រៀបចំឥវ៉ាន់ប្អូន។ លុះរៀបចំរួចរាល់ហើយទាវក៏លាទុំ ហើយឡើងជិះទូកចេញទៅ ទាវអង្គុយស្ងៀមប៉ុន្តែអារម្មណ៍នាងជ្រួលច្របល់មិនស្ងប់ឡើងនាង ព្រួយមួយព្រោះម្ដាយឈឺមិនដឹងយ៉ាងណា ព្រួយមួយព្រោះនាងបែកពីប្ដីដែលទើបរៀបការហើយថ្មីៗទូកចូលចតកំពង់ នៅស្រុកត្បូងឃ្មុំទាវស្រីវលក្ខណ៍ក៏ប្រញាប់ចុះពីទូកហើយទៅរក ម្ដាយទៅរករក ម្ដាយភ្លាមនាងភ្ញាក់ព្រើតព្រោះថានាងឡើងដល់លើផ្ទះ នាងឃើញម្ដាយនាងព្រមទាំងញាតិមិត្តជាច្រើនកំពុងរៀបចំនំចំណី ផ្លែឈើ ម្ហូបអាហារដាក់សែនព្រេនដូនតា ឃើញទាវមកដល់ម្ដាយទាវក៏បានមករកកូនហើយរៀបរាប់ប្រាប់ថា៖
អានតវគ្គទី ៥