ការឳនលំទោននិងការឆ្មើងឆ្មៃ

ការឳនលំទោននិងការឆ្មើងឆ្មៃ

១៤៤. កួស្រូវដែលសម្បូរបែបបំផុត ល្អបំផុត គឺកួស្រូវដែលឳននៅជិតដី។ (សូណល)

១៤៥. កើតជាមនុស្សត្រូវទ្រនង់តែកុំឆ្មើងឆ្មៃ។ (អ៊ីមិង)

១៤៦. រោគដែលធ្វើឲ្យឈឺធ្ងន់បំផុតគឺរោគឆ្មើងឆ្មៃ អ្នកជាកូនបើឆ្មើឆ្មៃក៏នឹងមិនកតញ្ញូ អ្នកជាបិតាបើឆ្មើង

ឆ្មៃក៏នឹងខ្វះមេត្តា អ្នកជាសហាយបើឆ្មើងឆ្មៃក៏នឹងជឿជាក់មិនបាន។ (វ៉ាង់យ៉ាងមិង)

មនុស្សល្អមនុស្សអាក្រក់

១៤៧. មនុស្សដែលមានគុណធម៌ខ្ពស់បំផុត គឺមនុស្សដែលមិនអួតខ្លួនថាជាអ្នកប្រកបដោយគុណធម៌

តែរមែងមានអារម្មណ៍ពេញចិត្តនឹងជីវិតជានិច្ច។ (ផ្លាតុង)

១៤៩. ទឹកក្នុងស្ទឹងឡើងងាយស្រកងាយ ចិត្តគំនិតមនុស្សថោកក៏ដូចគ្នា ផ្លាស់ទៅមកងាយខ្លាំងណាស់។

(ភាសិតចិន)

១៥០. មនុស្សល្អនឹងធ្វើរឿងផ្សេងៗ តែងរំពឹងគិតដល់សីលធម៌ ទើបជាមនុស្សដែលមានសេចក្តីបរិសុទ្ធ

ចិត្តមានគុណធម៌ ពាក្យនិន្ទាឈ្នានីស ការសម្តែងអំណាចឫកុហកបោកប្រាស់នឹងមិនមានសេសសល់នៅ

ក្នុងសន្តានចិត្តរបស់គេសូម្បីបន្តិច។ (កើស៊ុនស៊ឺ)

១៥១. មនុស្សនិស្ស័យល្អ ប្រសើរជាងមនុស្សពូកែតែនិស្ស័យអាក្រក់។ (ចចហូពពើ)

១៥២. ការជាមនុស្សល្អនោះ​ ជាដំបូងត្រូវធ្វើឲ្យខ្លួនឯងបន្លុះសច្ចៈធម៌ កុំបណ្តោយឲ្យកិលេសតណ្ហា

បិទភ្នែកបិទច្រមុះ បន្ទាប់ពីនោះទើបផ្សព្វផ្សាយអរិយធម៌នេះដល់ពួងជន ធ្វើអ្នកដទៃឲ្យមានការយល់ត្រូវ

កែប្រែខ្លួនឯងជាថ្មីដូចជាយើងដែរ។ (លីជី)

១៥៣. គ្រប់ជីវិតម្នាក់ៗ មានតួនាទី កំហុសឆ្គងរបស់យើងមិនមែននៅលើការដែលមិនធ្លាប់ធ្វើខុសនោះទេ តែ

នៅលើការដែលមិនធ្លាប់ធ្វើសេចក្តីល្អទៅវិញទេតើ។ (Henrik Johan Ibsen)

គុណធម៌

១៥៤. ត្រីក៏ខ្ញុំយក ក្រញាំជើងខ្លាឃ្មុំខ្ញុំក៏ចូលចិត្ត តែបើត្រូវរើសយក​មួយ ខ្ញុំសុំលះបង់ត្រី យកក្រញាំ

ជើងខ្លាឃ្មុំ។ ជីវិតក៏ខ្ញុំយក គុណធម៌ក៏ខ្ញុំយក តែបើត្រូវឲ្យរើសយកមួយ ខ្ញុំសុំលះបង់ជីវិតរើសយកគុណ

ធម៌។ (មេងជឺ)

១៥៥. សេចក្តីមានបាននិងកិត្តិយសជារបស់ដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាប្រាថ្នា តែបើបានទាំងពីរយ៉ាងនេះមក

ដោយប្រាសចាកគុណធម៌ក៏មិនគួរធ្វើ ក្រីក្រតូចទាបជារបស់ដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាស្អប់ខ្ពើម តែបើដើម្បី

រក្សាគុណធម៌ ទោះបីត្រូវក្រីក្រក៏មិនគេចវេះ។ (ខុងជឺ)

១៥៦. មនុស្សថោកទាបស្វែងរកត្រឹមមាសប្រាក់ មនុស្សល្អស្វែងរកតែគុណធម៌ កាំងឈិនប្រាថ្នាក្នុង

លាភសក្ការៈ តុងឈិនឆ្ពោះសាងគុណធម៌។ (អ៊ីមិង)

១៥៧. សេចក្តីកតញ្ញូជាកំពូលនៃគុណធម៌។ (ភាសិតចិន)

១៥៨. ធ្វើការដោយប្រកាន់ខ្ជាប់គុណធម៌ ទោះមិនមានសេចក្តីសុខចម្រើនច្រើនឡើង តែក៏កាត់បន្ថយ

សេចក្តីកង្វល់បាន។ (Jeremy Bentham)

ឧត្តមការដើម្បីសាធារណៈ

១៥៩. ការសាងកេរ្តិ៍ឈ្មោះ គួរជាកេរ្តិ៍ឈ្មោះដែលខ្ចរខ្ចាយជានិច្ចនិរន្តរ៍ ការស្វែងរកផលប្រយោជន៍

គួរជាផលប្រយោជន៍ដើម្បីពួងជនទាំងផែនប្រថពី។ (ជៀងខៃឆែក)

១៦០. ផ្កាយព្រឹកនិយាយមិនបាន តែពន្លឺរបស់វាចែងចាំងលើផ្ទៃទន្លេព្រិចៗ រាងរាល់រាត្រី វាមិនដែល

វាយគងវាយឃ្មោះប្រកូកប្រកាស់ថាខ្លួនឯងធ្វើសេចក្តីល្អ ខ្លួនសំខាន់ខ្លាំងណាស់ តែអ្នកបើកសំពៅ

គ្រប់គ្នាត្រូវមើលពន្លឺរស្មីដ៏ចែងចាំងរបស់វា។ (អ៊ិងមិង)

១៦១. មនុស្សដែលមិនខ្វល់អ្នកដទៃគឺជាមនុស្សដែលមិនស្រឡាញ់ខ្លួនឯង មនុស្សប្រភេទនេះតែង

ជួបប្រសព្វគ្រោះអន្តរាយជាភាគច្រើន។ (ស្តៃន៍បេក)

១៦២. កេរ្តិ៍ល្អ ត្រូវប្រើពេលវេលាសាងមួយជីវិត តែបើនឹងធ្វើឲ្យកេរ្តិ៍ខ្ទេចខ្ទី ត្រឹមមួយព្រព្រិចភ្នែកក៏ខ្ទេចគ្មាន

សល់ទៅហើយ។ (ភាសិតឈិលី)

១៦៣. សេចក្តីលោភជាសុសានរបស់កេរ្តិ៍ឈ្មោះ។ (ឆេកស្ពៀ)