Monday, July 5, 2010

ឡាវ៖ ពី​កុម្មុយនិស្តរណប​វៀតណាម មក​ជា​អំ​ណាច​បក្ស​តែ​មួយ​ក្រោម​ឥទ្ធិ​ពល​ចិន?


ជា​ប្រទេស​កុម្មុយនិស្ត​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៥​មក​ ប្រទស​ឡាវ​បាន​ចាប់​ផ្តើម​លះបង់​ចោល​សេដ្ឋកិច្ច​ផែនការ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៨៦​ ដើម្បី​បែរ​ទៅ​រក​សេដ្ឋកិច្ច​ទី​ផ្សារ​វិញ​។ ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ រដ្ឋាភិបាល​ឡាវ​ក៏​បាន​ផ្តើម​ងាក​ចេញ​ពី​មនោគមវិជ្ជា​Marx-Lénine​ និយម បាន​បង្កើន​ទំនាក់​ទំនង​សេដ្ឋកិច្ច​ជា​មួយ​ប្រទេស​ចិន​និង​ថៃ​ និង​បាន​រើ​បម្រះ​ម្តង​បន្តិចៗ​ចេញ​ពី​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​ផ្តាច់មុខ​របស់​ វៀតណាម​។

(រូបថត ៖ Wikipédia)
ក្រោយ ​ពី​បាន​ធ្លាក់​ទៅ​នៅ​ក្រោម​ការ​កាន់​កាប់​របស់​ចលនា​ប៉ាថេតឡាវ ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៥​មក​ ប្រទេស​ឡាវ​បាន​អនុម័ត​យក​របប​កុម្មុយនិស្ត​ផ្តាច់ការ​និង​សេដ្ឋកិច្ច​ ផែនការ​។ នៅ​ក្នុង​សម័យ​សង្គ្រាម​ត្រជាក់​ និង​នៅ​ក្នុង​បរិបទ​នៃ​ការ​ប្រជែង​កម្លាំង​គ្នា​រវាង​សហភាព​សូវៀត​និង​ចិន​ ឡាវ​កុម្មុយនិស្ត​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ប្រទេស​រណប​របស់​វៀតណាម​ ដែល​បាន​ជ្រើស​យក​សហភាព​សូវៀត​ធ្វើ​ជា​រៀម​ច្បង​ ដើម្បី​ប្រឆាំង​នឹង​ចិន​។
នៅ ​ក្នុង​ន័យ​នេះ​ ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ទីក្រុង​Vientiane​ បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​វៀតណាម​ដាក់​ទ័ព​ប្រមាណ​ពី​៤ម៉ឺន​ទៅ​៥ម៉ឺន​នាក់​ នៅ​លើ​ទឹកដី​ខ្លួន​ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៥​ រហូត​ដល់​ពាក់​កណ្តាល​ទសវត្សរ៍​ទី​៨០​។
តាំង ​ពី​ឆ្នាំ​១៩៨៦​មក​ ប្រទេស​ឡាវ​ដែល​យក​គំរូ​តាម​វៀតណាម​ បាន​និង​កំពុង​បន្ត​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ ដោយ​លះ​បង់ចោល​បណ្តើរៗ​សេដ្ឋកិច្ច​ផែនការ​ ហើយ​ងាក​មក​រក​សេដ្ឋកិច្ច​ទីផ្សារ​ វិញ​។ ទន្ទឹម​ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​ ថ្នាក់​ដឹកនាំ​បន្ត​អនុវត្ត​របប​នយោបាយ​ផ្តាច់ការ​ ដែល​គ្រប់​គ្រង​ដោយ​គណបក្ស​តែ​មួយ​គត់​ នោះ​គឺ​បក្ស​បដិវត្តន៍​ប៉ាថេតឡាវ (PRPL)។ អ្វីៗ​ក៍​ឋិត​នៅ​ក្នុង​កណ្តាប់​ដៃ​បក្ស​ ដែល​លាត​សន្ធឹង​ឥទ្ធិពល​របស់​ខ្លួន​ចូល​ទៅ​ដល់​គ្រប់​កៀនកោះ​នៃ​សង្គម​ តាម​រយៈ​អង្គការ​ផ្សេងៗ​ រួម​មាន​រណសិរ្ស​កសាង​ជាតិ​ សហព័ន្ធ​ សហជីព​ សហភាព​យុវវ័យ​បដិវត្តន៍​ និង​សហភាព​នារី​បដិវត្តន៍​ ជា​ដើម​។ រក្សា​ការណ៍​សម្ងាត់​ នេះ​ហើយ​គឺ​ជា​គោលការណ៍​របស់​សមាជិក​ទាំង​១១​រូប​នៃ​ការិយាល័យ​នយោបាយ​ បក្ស​ ដែល​ជា​អ្នក​ត្រួតត្រា​ប្រទេស​។ គ្មាន​ឡើយ​ស្រមោល​ឬ​វត្តមាន​របស់​អ្នក​ប្រឆាំង​ នៅ​លើ​ឆាក​នយោបាយ​ ហើយ​ក៏​គ្មាន​ដែរ​សិទ្ធិសេរីភាព​សំខាន់ៗ​ ដូច​ជា​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ ជា​ដើម​។
យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ​ ប្រទេស​ឡាវ​មាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ខ្ពស់​ល្អ​ នា​រយៈ​ពេល​ជាង​១០​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ គឺ​ប្រមាណ​៦ឬ៧%​ ដោយសារ​តែ​គំរោង​ធំៗ​មួយ​ចំនួន​ នៅ​លើ​វិស័យ​វារីអគ្គិសនី​
រ៉ែ​ ដឹកជញ្ជូន​និង​ទេសចរណ៍​។ ក៏​ប៉ុន្តែ​ឡាវ​នៅ​តែ​ជា​ប្រទេស​ដែល​ក្រីក្រ​ជាង​គេ​បង្អស់​មួយ​ នៅ​ក្នុង​ភូមិភាគ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​។ ជា​ទូទៅ​ ការ​អភិវឌ្ឍន៍​មាន​លក្ខណៈ​យឺត​ ដោយហេតុ​តែ​កង្វះ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​និង​កង្វះ​ធនធាន​មនុស្ស​។
ពីរបី ​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ ប្រទេស​ឡាវ​ហាក់​បី​ដូច​ជា​កំពុង​ផ្តើម​រើបម្រះ​ខ្លួន​ចេញ​ពី​មនោគម​វិជ្ជា​ កុម្មុយនិស្ត​។ រដ្ឋាភិបាល​របស់​ Bouasone Bouphavanh ដែល​បាន​ឡើង​ធ្វើ​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ តាំង​ពី​ខែ​មិថុនា​ឆ្នាំ​២០០៦​មក​ ប្រកាស​ដោយ​ឥត​លាក់លៀម​ថា​ លែង​ត្រូវការ​ទៀត​ហើយ​ទ្រឹស្តី​របស់​Marx-Lénine​និង​ថា​ប្រទេស​ឡាវ​ត្រូវ​ តែ​អនុវត្ត​មនោគមវិជ្ជា​ថ្មី​ ដែល​សម​ស្រប​ទៅ​តាម​កាលៈទេសៈ​នៃ​សតវត្សរ៍​ទី​២១​ នោះ​គឺ​មនោគមវិជ្ជា​«សាច់ការនិយម»​។
តាម​ពិត​ នៅ​លើ​សាច់ការ​ជាក់ស្តែង​ មនោគមន៍វិជ្ជា​កុម្មុយនិស្ត​ គ្មាន​ប្រយោជន៍​អ្វី​ផ្សេង​សំរាប់​បក្ស​បដិវត្តន៍ប៉ាថេតឡាវ ក្រៅ​តែ​ពី​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​ ដាក់​គំនាប​ទៅ​លើ​មន្ត្រីរដ្ឋការ​ឲ្យ​គោរព​វិន័យ​ និង​ទៅ​លើ​ប្រជាជន​ឲ្យ​កោតខ្លាច​រដ្ឋាភិបាល​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​។
លើស​ពី​ នេះ​ទៅ​ទៀត​ កម្មាភិបាល​ជំនាន់​ថ្មី​នៃ​បក្ស​កុម្មុយនិស្ត​ឡាវ​យល់​ឃើញ​ថា​ អ្វី​ដែល​សំខាន់​ក្នុង​សម័យ​ឥឡូវ​ គឺ​សេដ្ឋកិច្ច​ មិនមែន​មនោគមវិជ្ជា​ទេ​។ ពួក​គេ​ចង់​បើក​ដៃ​កាន់​តែ​ធំ​ទទួល​សេដ្ឋកិច្ច​ទីផ្សារ​ បើក​ចំហ​ទ្វារ​នៃ​ប្រទេស​ទទួល​អង្គការ​អន្តរជាតិ​នានា​ និង​បើក​សិទ្ធិ​ឲ្យ​ឡាវ​និង​ឡាវ​អាច​ជជែក​ពិភាក្សា​គ្នា​ដោយ​សេរី​។ ការ​ប្រាថ្នា​ចង់​ឲ្យ​សង្គម​ផ្លាស់ប្តូរ​បែប​នេះ​មិន​មែន​ចៃដន្យ​ឡើយ​។ សេដ្ឋកិច្ច​ទី​ផ្សារ​បាន​និង​កំពុង​បន្ត​ជួយ​រំដោះ​ប្រទេស​ឡាវ​ឲ្យ​រួច​ផុត​ ពី​ឥទ្ធិពល​ផ្តាច់មុខ​របស់​វៀតណាម​ ដែល​ត្រូវ​ប្រជែង​ជើង​គ្នា​នឹង​ ចិន​ ថៃ​ ព្រម​ទាំង​បស្ចិម​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​។ នៅ​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ទាំង​៣៧​ដែល​ដាក់​ទុន​រកស៊ី​នៅ​ប្រទេស​ឡាវ​សព្វ​ថ្ងៃ ​ វៀតណាម​ជាប់​លំដាប់​ថ្នាក់​លេខ​៣​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ នៅ​ក្រោយ​ថៃ​និង​ចិន​។
ការ ​ប្រជែង​ជើង​គ្នា​រវាង​ចិន​និង​វៀតណាម​ ក្នុង​ការ​ទាក់ទង​រកស៊ី​ជា​មួយ​ប្រទេស​ឡាវ ​បំផុស​ឲ្យ​មាន​នូវ​សំណួរ​មួយ​ចំនួន​ ជុំវិញ​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​របស់​ទីក្រុង​Hanoi​ ទៅ​លើ​ទីក្រុង​Vientiane​។ តើ​បក្ស​បដិវត្តន៍ប៉ាថេតឡាវ នៅ​តែ​ឋិត​ក្រោម​បង្គាប់​របស់​ទីក្រុង​Hanoi​ ដូច​ពី​មុន​ទៀត​ដែរ​ឬ​ទេ​? តើ​តាម​រយៈ​ យុទ្ធសាស្រ្ត​នៃ​អំណាច​ស្រទន់​«Soft Power» ចិន​កំពុង​បង្កើន​ឥទិ្ធពល​នយោបាយ​របស់​ខ្លួន​ទៅ​លើ​ប្រទេស​ឡាវ​ដែរ​ឬ​ទេ​?
យ៉ាងណា ​ក៏​ដោយ​ គេ​កត់​សម្គាល់​ឃើញថា​ វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នយោបាយ​ដែល​បក្ស​កុម្មុយនិស្ត​ឡាវ​រៀបចំ​ឡើង​ប្រាំ​ខែ​ ម្តង​សំរាប់​មន្ត្រី​រដ្ឋការ​ និង​ដែល​ពី​ដើម​តែងតែ​បាន​ប្រព្រឹត្ត ​ទៅ​នៅ​ទីក្រុង​Hanoi​ ឥឡូវ​នេះ​ត្រូវ​លើក​ទៅ​ធ្វើ​នៅ​ប្រទេស​ចិន​វិញ​ នៅ​ទីក្រុង​Kunming​ក្នុង​ខេត្ត​Yunnan​ ជាប់​នឹង​ព្រំដែន​ខាង​ជើង​នៃ​ប្រទេស​ឡាវ​៕
​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៥​មក​ ប្រទេស​ឡាវ​បាន​អនុម័ត​យក​របប​កុម្មុយនិស្ត​ផ្តាច់ការ​និង​សេដ្ឋកិច្ច​ ផែនការ​។ នៅ​ក្នុង​សម័យ​សង្គ្រាម​ត្រជាក់​ និង​នៅ​ក្នុង​បរិបទ​នៃ​ការ​ប្រជែង​កម្លាំង​គ្នា​រវាង​សហភាព​សូវៀត​និង​ចិន​ ឡាវ​កុម្មុយនិស្ត​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ប្រទេស​រណប​របស់​វៀតណាម​ ដែល​បាន​ជ្រើស​យក​សហភាព​សូវៀត​ធ្វើ​ជា​រៀម​ច្បង​ ដើម្បី​ប្រឆាំង​នឹង​ចិន​។
នៅ ​ក្នុង​ន័យ​នេះ​ ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ទីក្រុង​Vientiane​ បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​វៀតណាម​ដាក់​ទ័ព​ប្រមាណ​ពី​៤ម៉ឺន​ទៅ​៥ម៉ឺន​នាក់​ នៅ​លើ​ទឹកដី​ខ្លួន​ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៥​ រហូត​ដល់​ពាក់​កណ្តាល​ទសវត្សរ៍​ទី​៨០​។
តាំង ​ពី​ឆ្នាំ​១៩៨៦​មក​ ប្រទេស​ឡាវ​ដែល​យក​គំរូ​តាម​វៀតណាម​ បាន​និង​កំពុង​បន្ត​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ ដោយ​លះ​បង់ចោល​បណ្តើរៗ​សេដ្ឋកិច្ច​ផែនការ​ ហើយ​ងាក​មក​រក​សេដ្ឋកិច្ច​ទីផ្សារ​ វិញ​។ ទន្ទឹម​ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​ ថ្នាក់​ដឹកនាំ​បន្ត​អនុវត្ត​របប​នយោបាយ​ផ្តាច់ការ​ ដែល​គ្រប់​គ្រង​ដោយ​គណបក្ស​តែ​មួយ​គត់​ នោះ​គឺ​បក្ស​បដិវត្តន៍​ប៉ាថេតឡាវ (PRPL)។ អ្វីៗ​ក៍​ឋិត​នៅ​ក្នុង​កណ្តាប់​ដៃ​បក្ស​ ដែល​លាត​សន្ធឹង​ឥទ្ធិពល​របស់​ខ្លួន​ចូល​ទៅ​ដល់​គ្រប់​កៀនកោះ​នៃ​សង្គម​ តាម​រយៈ​អង្គការ​ផ្សេងៗ​ រួម​មាន​រណសិរ្ស​កសាង​ជាតិ​ សហព័ន្ធ​ សហជីព​ សហភាព​យុវវ័យ​បដិវត្តន៍​ និង​សហភាព​នារី​បដិវត្តន៍​ ជា​ដើម​។ រក្សា​ការណ៍​សម្ងាត់​ នេះ​ហើយ​គឺ​ជា​គោលការណ៍​របស់​សមាជិក​ទាំង​១១​រូប​នៃ​ការិយាល័យ​នយោបាយ​ បក្ស​ ដែល​ជា​អ្នក​ត្រួតត្រា​ប្រទេស​។ គ្មាន​ឡើយ​ស្រមោល​ឬ​វត្តមាន​របស់​អ្នក​ប្រឆាំង​ នៅ​លើ​ឆាក​នយោបាយ​ ហើយ​ក៏​គ្មាន​ដែរ​សិទ្ធិសេរីភាព​សំខាន់ៗ​ ដូច​ជា​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ ជា​ដើម​។
យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ​ ប្រទេស​ឡាវ​មាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ខ្ពស់​ល្អ​ នា​រយៈ​ពេល​ជាង​១០​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ គឺ​ប្រមាណ​៦ឬ៧%​ ដោយសារ​តែ​គំរោង​ធំៗ​មួយ​ចំនួន​ នៅ​លើ​វិស័យ​វារីអគ្គិសនី​
រ៉ែ​ ដឹកជញ្ជូន​និង​ទេសចរណ៍​។ ក៏​ប៉ុន្តែ​ឡាវ​នៅ​តែ​ជា​ប្រទេស​ដែល​ក្រីក្រ​ជាង​គេ​បង្អស់​មួយ​ នៅ​ក្នុង​ភូមិភាគ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​។ ជា​ទូទៅ​ ការ​អភិវឌ្ឍន៍​មាន​លក្ខណៈ​យឺត​ ដោយហេតុ​តែ​កង្វះ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​និង​កង្វះ​ធនធាន​មនុស្ស​។
ពីរបី ​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ ប្រទេស​ឡាវ​ហាក់​បី​ដូច​ជា​កំពុង​ផ្តើម​រើបម្រះ​ខ្លួន​ចេញ​ពី​មនោគម​វិជ្ជា​ កុម្មុយនិស្ត​។ រដ្ឋាភិបាល​របស់​ Bouasone Bouphavanh ដែល​បាន​ឡើង​ធ្វើ​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ តាំង​ពី​ខែ​មិថុនា​ឆ្នាំ​២០០៦​មក​ ប្រកាស​ដោយ​ឥត​លាក់លៀម​ថា​ លែង​ត្រូវការ​ទៀត​ហើយ​ទ្រឹស្តី​របស់​Marx-Lénine​និង​ថា​ប្រទេស​ឡាវ​ត្រូវ​ តែ​អនុវត្ត​មនោគមវិជ្ជា​ថ្មី​ ដែល​សម​ស្រប​ទៅ​តាម​កាលៈទេសៈ​នៃ​សតវត្សរ៍​ទី​២១​ នោះ​គឺ​មនោគមវិជ្ជា​«សាច់ការនិយម»​។
តាម​ពិត​ នៅ​លើ​សាច់ការ​ជាក់ស្តែង​ មនោគមន៍វិជ្ជា​កុម្មុយនិស្ត​ គ្មាន​ប្រយោជន៍​អ្វី​ផ្សេង​សំរាប់​បក្ស​បដិវត្តន៍ប៉ាថេតឡាវ ក្រៅ​តែ​ពី​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​ ដាក់​គំនាប​ទៅ​លើ​មន្ត្រីរដ្ឋការ​ឲ្យ​គោរព​វិន័យ​ និង​ទៅ​លើ​ប្រជាជន​ឲ្យ​កោតខ្លាច​រដ្ឋាភិបាល​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​។
លើស​ពី​ នេះ​ទៅ​ទៀត​ កម្មាភិបាល​ជំនាន់​ថ្មី​នៃ​បក្ស​កុម្មុយនិស្ត​ឡាវ​យល់​ឃើញ​ថា​ អ្វី​ដែល​សំខាន់​ក្នុង​សម័យ​ឥឡូវ​ គឺ​សេដ្ឋកិច្ច​ មិនមែន​មនោគមវិជ្ជា​ទេ​។ ពួក​គេ​ចង់​បើក​ដៃ​កាន់​តែ​ធំ​ទទួល​សេដ្ឋកិច្ច​ទីផ្សារ​ បើក​ចំហ​ទ្វារ​នៃ​ប្រទេស​ទទួល​អង្គការ​អន្តរជាតិ​នានា​ និង​បើក​សិទ្ធិ​ឲ្យ​ឡាវ​និង​ឡាវ​អាច​ជជែក​ពិភាក្សា​គ្នា​ដោយ​សេរី​។ ការ​ប្រាថ្នា​ចង់​ឲ្យ​សង្គម​ផ្លាស់ប្តូរ​បែប​នេះ​មិន​មែន​ចៃដន្យ​ឡើយ​។ សេដ្ឋកិច្ច​ទី​ផ្សារ​បាន​និង​កំពុង​បន្ត​ជួយ​រំដោះ​ប្រទេស​ឡាវ​ឲ្យ​រួច​ផុត​ ពី​ឥទ្ធិពល​ផ្តាច់មុខ​របស់​វៀតណាម​ ដែល​ត្រូវ​ប្រជែង​ជើង​គ្នា​នឹង​ ចិន​ ថៃ​ ព្រម​ទាំង​បស្ចិម​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​។ នៅ​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ទាំង​៣៧​ដែល​ដាក់​ទុន​រកស៊ី​នៅ​ប្រទេស​ឡាវ​សព្វ​ថ្ងៃ ​ វៀតណាម​ជាប់​លំដាប់​ថ្នាក់​លេខ​៣​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ នៅ​ក្រោយ​ថៃ​និង​ចិន​។
ការ ​ប្រជែង​ជើង​គ្នា​រវាង​ចិន​និង​វៀតណាម​ ក្នុង​ការ​ទាក់ទង​រកស៊ី​ជា​មួយ​ប្រទេស​ឡាវ ​បំផុស​ឲ្យ​មាន​នូវ​សំណួរ​មួយ​ចំនួន​ ជុំវិញ​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​របស់​ទីក្រុង​Hanoi​ ទៅ​លើ​ទីក្រុង​Vientiane​។ តើ​បក្ស​បដិវត្តន៍ប៉ាថេតឡាវ នៅ​តែ​ឋិត​ក្រោម​បង្គាប់​របស់​ទីក្រុង​Hanoi​ ដូច​ពី​មុន​ទៀត​ដែរ​ឬ​ទេ​? តើ​តាម​រយៈ​ យុទ្ធសាស្រ្ត​នៃ​អំណាច​ស្រទន់​«Soft Power» ចិន​កំពុង​បង្កើន​ឥទិ្ធពល​នយោបាយ​របស់​ខ្លួន​ទៅ​លើ​ប្រទេស​ឡាវ​ដែរ​ឬ​ទេ​?
យ៉ាងណា ​ក៏​ដោយ​ គេ​កត់​សម្គាល់​ឃើញថា​ វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នយោបាយ​ដែល​បក្ស​កុម្មុយនិស្ត​ឡាវ​រៀបចំ​ឡើង​ប្រាំ​ខែ​ ម្តង​សំរាប់​មន្ត្រី​រដ្ឋការ​ និង​ដែល​ពី​ដើម​តែងតែ​បាន​ប្រព្រឹត្ត ​ទៅ​នៅ​ទីក្រុង​Hanoi​ ឥឡូវ​នេះ​ត្រូវ​លើក​ទៅ​ធ្វើ​នៅ​ប្រទេស​ចិន​វិញ​ នៅ​ទីក្រុង​Kunming​ក្នុង​ខេត្ត​Yunnan​ ជាប់​នឹង​ព្រំដែន​ខាង​ជើង​នៃ​ប្រទេស​ឡាវ​៕

0 comments:

Post a Comment

 
ឡើងទៅខាងលើទំព័រ ចុះទៅខាងក្រោមទំព័រ