របស់លោក ទ. ត. ទេវិន្ទ្រ (D. T. Devendra)
ផ្សាយក្នុងទស្សនាវដ្ដី "ហ្វ្រង់អាស៊ី" លេខ ៨៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៥៣
អ្នកស្រីសារីយ៉ាន់ ប្រែមកជាខ្មែរ
បណ្ដា បុណ្យក្នុងសាសនាទាំងប៉ុន្មាននៅលង្កាទុវីប បុណ្យវិសាខបូជា ជាបុណ្យមួយដ៏មហោ-ឡារិកលើសបុណ្យទាំងពួង ដោយហេតុអ្នកកាន់ពុទ្ធសាសនាក្នុងប្រទេសនោះមានចំនួនច្រើន ។
បុណ្យ វិសាខបូជានេះ ផ្ទុយអំពីបុណ្យណូឯលនៃពួកសាសនាគ្រិស្ត ព្រោះជាបុណ្យដែលគេធ្វើរំលឹកព្រឹត្តិការណ៍ដ៏ប្រសើរ ៣ យ៉ាង ក្នុងព្រះជន្មនៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ គឺរំលឹកពេលដែលព្រះពោធិសត្វទ្រង់ប្រសូត្រ, ពេលដែលទ្រង់បានត្រាស់ដឹង នឹងពេលដែលទ្រង់ចូលព្រះបរិនិព្វាន ។
បុណ្យ ដ៏ឧឡារិកនេះ គេប្រារព្ធធ្វើក្នុងថ្ងៃពេញបូណ៌មីនៃរវាងខែឧសភា មិថុនារាល់ឆ្នាំ ហើយជាទំនៀមនៃថេរវាទ (ទក្ខិណនិកាយ) ក្នុងប្រទេសលង្កា ដែលជាប្រទេសកាន់កាប់ពុទ្ធសាសនាមុតមាំ តាំងពីយូរអង្វែងណាស់មកហើយ ។ ហេតុនេះ ទើបមានកើតទម្លាប់ផ្សេង ៗ នៅវិជ្ជាស្ថានទាំងឡាយ ខាងព្រះពុទ្ធសាសនា ដូចគ្នានឹងពួកពុទ្ធសាសនិកជនជាតិជប៉ុន ដែលនាំគ្នាធ្វើបុណ្យខួបរំលឹកថ្ងៃកំណើត នៃអ្នកបង្កើតលទ្ធិពុទ្ធសាសនាក្នុងប្រទេសជប៉ុន ក្នុងខែមេសារាល់ ៗ ឆ្នាំ ។
ព្រះពុទ្ធសាសនាដែលឧប្បត្ដិឡើងនៅប្រទេសឥណ្ឌៀ បានហូរចូលទៅក្នុងលង្កាទ្វីប ប្រហែល ៣០០ ឆ្នាំ មុនសាសនាគ្រិស្ត ដោយសារព្រះមហាថេរ ព្រះនាម មហិន្ទ ជាព្រះរាជបុត្រនៃព្រះអធិរាជ ព្រះនាម អសោកៈ ។ ចាប់តាំងពីកាលនោះមក លទ្ធិពុទ្ធសាសនា គេទុកជាធំបណ្ដាច់ ទាំងចេះតែមានកម្លាំងជ្រាបចូលក្នុងពង្សាវតារ ប្រទេសលង្កានោះ ហាក់ដូចជាថ្នាំពិស រហូតទាល់តែជីវភាពនៃបណ្ដាជនក្នុងកោះនោះទាំងមូល គ្មាននៅក្រោមឱវាទអ្វីក្រៅពីពុទ្ធសាសនា ។
ឯបុណ្យរំលឹកដល់ ព្រឹត្តិការណ៍នោះ ជាបុណ្យមួយយ៉ាងឯកគ្មានគូប្រៀប ដែលនាំឲ្យជនបរទេសមានបំណងចង់ឃើញជាទីបំផុត ។ បុណ្យវិសាខបូជានេះ ជាបុណ្យរបស់ជនទូទៅពេញទាំងប្រទេស ហើយជាអាការបង្ហាញឲ្យឃើញនូវនិស្ស័យចិត្តថ្លើមនៃអ្នកលង្កាប្រទេស ដែលជឿស៊ប់ផ្ទាល់ខ្លួនម្នាក់ ៗ ។ បុណ្យនេះគ្មានមេផ្ដួចផ្ដើមទេ ជាបុណ្យដែលគេធ្វើដោយសិរី ហើយមានកំឡាំងនឹងសំរស់កើតឡើងអំពីការធ្វើរបស់ពពួកជន ព្រោះឃើញតែសេចក្ដីសប្បាយរីករាយចិត្តជ្រះថ្លាដោយពិធីបុណ្យនេះ ។ ក្នុងថ្ងៃបុណ្យ គ្រឿងសប្បាយដោយទឹកស្រវឹងគេហាមជាដាច់ខាត ។ បុណ្យវិសាខបូជា គេធ្វើឡើងដោយការត្រេកអរចំពោះកំណើតនៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ចំពោះការដែលទ្រង់រកឃើញនូវសព្វញ្ញុតញ្ញាណ នឹងចំពោះការដែលទ្រង់ប្រកាសផ្សាយនូវព្រះធម៌វិសេសទេសនាប្រោស មនុស្សលោក ។ ថ្ងៃបុណ្យវិសាខបូជា ជាពេលមួយដែលរស្មីចាំងចេញអំពីគំនិត គឺជាសេចក្ដីសប្បាយពិសិដ្ឋ មិនមែនជាការផ្ដួចផ្ដើមឡើងដោយអាការខាងក្រៅណាមួយទេ ។
ពុទ្ធសាសនិកជន ជាថេរវាទ នៅកោះលង្កាគ្មាននាយកទេ, ក្រុមសង្ឃនីមួយៗ មានផ្នែកផ្សេងៗ គ្នា លោកសង្ឃមួយរូប ៗ ត្រូវនៅក្រោមអំណាចមេក្រុមរបស់ខ្លួន តាមកំណើតនៃគណៈដែលខ្លួនបានមកកាន់ផ្នួស ។ ក្រុមអ្នកបួសដែលហៅថា "ស្យាមនិកាយ" មានអ្នករាប់អានច្រើនជាងគេ ស្ថិតនៅក្រោមបញ្ជាការនៃមេ ២ នាក់ ដែលជាមេកុដិម៉ាលវត្ត (malavatte) នឹង អស្គិរិយៈ (asgiriya) នៅកន្ទី, មានបែកជាវត្តតូច ៗ ទៅទៀតនៅកោះខ្លះ ដូចជាកុត្ត (kotte) នៅជិតក្រុងកូឡំបូ ។ ក្រុមអ្នកបួសឈ្មោះ "អមរបុរៈ" នឹង "រាមញ្ញៈ" ក៏ចាត់ចូលក្នុងចំណោមក្រុមអ្នកបួសធំ ៗ ដែរ ។
លោកសង្ឃគ្មាន អំណាចតាំងច្បាប់សម្រាប់ពួកឧបាសកឧបាសិកាទេ ព្រោះលោកសង្ឃក្ដីឧបាសកក្ដីជាពុទ្ធបរិស័ទ ត្រូវតែធ្វើតាមការបង្ហាត់បង្រៀនរបស់គ្រូ ។ មេក្រុមនីមួយ ៗ កាលអនុមតិតាមកិច្ចជំនុំរបស់ខ្លួន, ដែលបានកំណត់ទុកជាមុនហើយ ក៏បង្គាប់បញ្ជាទៅសមាជិករបស់ខ្លួន ឯសមាជិកមិនត្រូវធ្វើអ្វីហួសពីនោះទេ ។ ដោយហេតុនេះហើយបានជានៅពេលបុណ្យម្ដង ៗ គ្មានច្បាប់ថាត្រូវធ្វើយ៉ាងនេះ ឬធ្វើយ៉ាងនោះសោះ ។
បុណ្យ វិសាខបូជាដូចយើងបានពោលមកខាងលើនេះ ជាពិធីឯកជន ប៉ុន្តែដោយជនម្នាក់ ៗ និយមធ្វើតាមមនោសញ្ចេតនានៃពួកនៃក្រុមរបស់ខ្លួន សង្គមទាំងមូលហាក់ដូចជាធ្វើតាមសេចក្ដីបង្គាប់ណាមួយ ។ ហេតុនេះ បានជាវត្ត ផ្ទះសម្បែង នឹងផ្លូវថ្នល់ទាំងឡាយ មានរបៀបតាក់តែង ហើយពិធីបុណ្យខាងសាសនាមានដំណើរហាក់ដូចជាមានបង្គាប់អំពីអំណាច ក្រៅណាមួយ ។
បុណ្យវិសាខបូជានេះ មានលក្ខណៈ ២ យ៉ាង គឺ ភាពពណ៌ផ្សេង ៗ នឹងសេចក្ដីសប្បាយដោយជ្រះថ្លា ។ លក្ខណៈទាំង ២ យ៉ាងនេះតែងមានជាដរាប ។
ព្រះអាទិត្យក្នុងថ្ងៃវិសាខបូជា រះឡើងដោយមានពន្លឺស្រស់ត្រជាក់ល្អ ហើយហាក់ដូចជាភ្លើងជាងថ្ងៃសព្វដង ។ ពពួកជនរវល់វីវរគ្រប់ ៗ គ្នា ម្នាក់ ៗ សឹងតែខំតុបតែងតាំងលំអផ្ទះរបស់ខ្លួន តាមតែចិត្តស្រឡាញ់ ។ គេច្រើនឃើញតាំងគោមក្រដាស ដែលធ្វើដោយពិបាកហើយយូរផង ការណ៍នេះបង្ហាញឲ្យឃើញថា ជនម្នាក់ ៗ គោរពព្រះពុទ្ធដល់ថ្នាក់ណា ។
គោម មានរៀងរៅផ្សេង ៗ គ្នា គោមខ្លះធំ ៗ មានជ្រុងច្រើន ដែលមានរាងធ្វើអំពីដើមបបុស ឬត្រែង ហើយមានគោមតូច ៗ ជាច្រើនអមចងភ្ជាប់នឹងខ្សែព្យួរ ហើយមានទាំងរំយោលក្រដាសជាលំអផង, រំយោលនោះឮសូរខ្សោក ៗ នៅពេលខ្យល់បក់ ។ គោមទាំងនោះហាក់ដូចជាផ្ទាំងគំនូរពណ៌ពិត ៗ ។ មានគោមរយឯទៀតជាច្រើន មានរាងដូចជាធុងមូលព្យួរនៅនឹងខ្សែលួស ដែលគេចងសន្ធឹងនឹងបង្គោលដែក ។ មានទង់ជាតិធ្វើអំពីក្រដាសស្ដើង ៗ អំពីក្រដាសនឹងបដា ចងនៅនឹងខ្សែលួសនោះឆ្លាសគ្នា ដោយគ្មានរបៀបរៀបរយទេ ប៉ុន្តែគេមើលទៅគ្មានទាស់ភ្នែក ។ នៅទីផ្លូវមានក្រងស្លឹកដូងចងជារង្វង់កោង ៗ ហើយមានបង្ហូតទង់ពុទ្ធសាសនាយ៉ាងខ្ពស់ជាងគេ ទង់នោះមានពណ៌ ៦ ជាពណ៌ដែលពុទ្ធបរិស័ទជឿថា រស្មីដែលចាំងចេញអំពីអង្គនៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ។
ជួនកាលនៅទ្វារ ចូលអាគារធំ ៗ នៅទ្វារវត្តឬនៅមុខផ្ទះជំនួញ គេមានធ្វើតូប ១ សំរាប់ចែកគ្រឿងផឹក ។ ជួនកាលគេធ្វើជាដំបូលនឹងដើមស្លា ឬដើមឫស្សីកោងខ្ពស់លយគ្របទៅលើផ្លូវ មានចងផ្លែដូងទាំងធ្លាយ ៗ នៅចន្លោះឫស្សី ។ សណ្ឋានស៊ុំបែបនេះ ជាតំណាងក្លោងទ្វារនៅ "សានជិ" ក្នុងប្រទេសឥណ្ឌៀ ។
ផ្ទះលក់ទំនិញតាន់តាប់ទៅដោយមនុស្ស ចូលទិញអីវ៉ាន់បង្ហើយៈ ក្រដាស - អង្កាំកែវ - ទង់ជាតិ - គោម - មុខក្រមាច់ផ្សេង ៗ - មួកក្រដាស សម្រាប់ក្មេងពាក់ដើរលេងសប្បាយពេញតែផ្លូវថ្នល់ - ទៀន - ធូប ហើយនឹងសម្ភារៈជាច្រើនទៀត សំរាប់ការសប្បាយដល់ពួកចាស់ ៗ ផង ។
នៅ គេហដ្ឋាននីមួយ ៗ មានសុទ្ធតែរបស់សម្រាប់តុបតែងក្នុងបុណ្យវិសាខបូជា ដែលនាំឲ្យគេអត់ងងុយអស់ពេលជាច្រើន ក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃមុនពេលបុណ្យ ដើម្បីនឹងរៀបចំឲ្យល្អ ។ ដោយមានការច្រើនពេក គេស្មានថានឹងមិនបានរៀបហើយ ទាន់ពេលបុណ្យនោះទេ ។ ប៉ុន្តែគួរឲ្យជ្រះថ្លាពេកណាស់ នៅពេលព្រះអាទិត្យរះឡើង គេឃើញផ្ទះបោសច្រាសហើយយ៉ាងស្អាត ហើយក្នុងសួនច្បារមានដោតដំរុយ ដើម្បីការរចនាខាងក្រៅ ។ ទោះពណ៌សជាពណ៌បរិសុទ្ធសម្រាប់ថ្ងៃសីលក៏ដោយ គង់តែមានពួកយុវជនមីរដេរដាស ដែលស្លៀកពាក់ខោអាវពណ៌ស្រស់ ៗ (ក្រៅពីពណ៌ស) តាមតែចិត្តស្រឡាញ់រៀង ៗ ខ្លួន ដោយសេចក្ដីសប្បាយ ។
ជួនកាល នៅថ្ងៃដំបូង ជនខ្លះឆ្លៀតយកឱកាសយ៉ាងខ្លីដើម្បីទៅវត្ត ជនខ្លះទៀតប្រជុំគ្រួសារខ្លួននៅផ្ទះ ធ្វើគារវកិច្ចចំពោះព្រះបដិមាករ ហើយនាំគ្នាសូត្រសរណគមន៍ ៣ នឹងស្មាទានសីល ៥ ។
នៅវេលាព្រលឹម ពេលស្រស់ស្រូបរួច ពួកជនដែលគ្មានរវល់ការនៅផ្ទះ តែងចូលទៅកាន់ទីវត្ត ។ ទីវត្តជាកន្លែងប្រជុំអ្នកធម៌អាថ៌, គេឃើញមានជនប្រុសស្រីកុះករ, បុរសចាស់ ៗ នឹងពួកយុវជនស្លៀកពាក់សំពត់អាវនឹងតែមានពណ៌សសុទ្ធ ថែមទាំងពានាក្រមាយ៉ាងធំមួយ ៗ ម្នាក់ផង ពួកជនទាំងនោះហើយដែលបានសមាទានសីល ៨ តាំងពីព្រលឹមងងឹត ហើយត្រូវកាន់សីលនោះជាប់ក្នុងមួយថ្ងៃ ឬក៏ក្នុងរវាង ៦០ ម៉ោង ។ ក្នុងពេលនោះ ត្រូវអត់អាហារល្ងាច មិនប្រើកៅអីនឹងគ្រែជារបស់ស្រួលកាយ មិនត្រូវសប្បាយដោយល្បែងច្រៀងរាំទេ ។ សីល ៨ នេះហើយដែលគេតែងសមាទានក្នុងថ្ងៃពេញបូណ៌មី ឬថ្ងៃបុណ្យធំ ៗ ។ ការសមាទានសីលក្នុងឱកាសបុណ្យបែបនេះ គេទុកជាត្រូវកាលៈទេសៈល្អណាស់ ។
ក្នុងវត្តនិមួយៗមានឧបាសកនឹង ឧបាសិកានៅស្នាក់អាស្រ័យច្រើននាក់ ដែលនាំគ្នាតែសមាទានសីល អង្គុយសមាធិ ជជែកគ្នាតែអំពីធម៌ នឹងស្ដាប់ធម៌ទេសនា ។ ដើម្បីនឹងរៀបចំបុណ្យឲ្យបានអ៊ឹកធឹកដូចជាបុណ្យវិសាខបូជានេះ ជនទាំងនោះនាំគ្នាថយទៅកន្លែងមួយ ជួនកាលជនទាំងនោះនាំគ្នាធ្វើដំណើរដោយពួក ៗ ទៅកាន់ទីពិសិដ្ឋណាមួយ ។
ទោះនៅក្នុងផ្ទះក្ដី នៅក្រៅផ្ទះក្ដី សឹងមានសកម្មភាពយ៉ាងខ្លាំង ។ នៅតាមផ្លូវធំ ៗ ក្នុងទីក្រុង នៅត្រង់ផ្លូវត្រឡែងកែង នៅទីប្រជុំជននឹងនៅទីផ្សារ មានធ្វើតូបដាក់ចំណីអាហារនឹងគ្រឿងផឹក ទុកចែកទានដល់ពួកអ្នកដំណើរ ពួកអ្នកដើរលេង នឹងជនផ្សេង ៗ ទៀតដោយឥតយកថ្លៃថ្នូរ ។ ក្នុងទីនោះ គេតែងចាប់បញ្ឈប់រទេះឡាន ឬរទេះឯទៀត បើប្រសិនជាមានអ្នកមានយសសក្ដិជិះក្នុងរថនោះផង គេអញ្ជើញឲ្យចូលទៅពិសាទឹក "ដូងរាជ" ឬគ្រឿងផឹកផ្សេង ៗ ដែលមិនត្រូវកាន់ផ្ទាល់នឹងដៃ ។ អ្នកស្ម័គ្រចិត្តសង់តូច តែងទិញចំណីអាហារដាក់ដើម្បីសំដែងសេចក្ដីរីករាយមួយយ៉ាងប្រសើរជាង គេ ក្នុងបុណ្យវិសាខបូជារាល់តែឆ្នាំ ។ មានកន្លែងជាច្រើនទៀតដែលគេតុបតែងរចនាយ៉ាងល្អ ៗ, នៅទីនោះក្នុងពេលយប់មានបទភ្លេងសាសនាយ៉ាងធំ សម្រាប់អ្នកត្រូវការស្ដាប់បានតាមចិត្ត ។
ជារឿយ ៗ នៅលើវេទិកាគ្មានដំបូល ដែលគេធ្វើភ្ជាប់អំពីកន្លែងល្អ ៗ នេះ មានលោកសង្ឃប្រកបដោយបញ្ញា ទេសនាប្រដៅពពួកជន ។
មនុស្ស ដែលដើរសស្រាញ់ពេញផ្លូវថ្នល់ ពុំមែនមានការទៅឯណាទេ គឺសុទ្ធតែទៅដើរលេងលំហើយខ្លួន លំហើយគំនិតស្មារតី ។ ជួនកាលមានពួកពុទ្ធសាសនិកជនដើរជួរជាខ្សែវែង តម្រង់ទៅកាន់ក្រុងចាស់ដែលបាត់បង់អស់ទៅហើយ ៗ មាននៅសល់តែប្រាសាទបាក់បែក ជាស្នាព្រហស្តស្ដេចបុរាណ ដែលមានព្រះរាជហ្ឫទ័យជាបុណ្យបានសាងទុកជាអនុស្សាវរីយ៍ ។ រទេះគោ រថយន្តអូតូកា រថភ្លើង ដឹកនាំមនុស្សណែន ៗ បរតម្រង់ទៅកូឡំបូ ឬបរចេញពីទីក្រុងហើយបែកចេញទៅតាមផ្លូវផ្សេង ៗ ហាក់ដូចជាទឹកហូរយ៉ាងលឿន ។ សេចក្ដីនឿយព្រួយដោយការងារ បានដកចេញផុតអំពីទឹកមុខនៃជនទាំងឡាយ ទុកកន្លែងឲ្យសេចក្ដីសប្បាយចូលទៅ ធ្វើឲ្យទឹកមុខស្រស់បប្រិម ។
លុះ រាត្រីចូលគ្របដណ្ដប់ផែនដីវេលាណា ស្រុកទាំងមូលក៏ផ្លាស់ភេទភ្លាម គឺកន្លែងទាំងប៉ុន្មាន ស្រាប់តែមានពន្លឺភ្លឺទាំងម៉ឺនទាំងសែនគ្រប់ពណ៌ចាំងចេញអំពីគៅម ហាក់ដូចជាគេជប ។ នៅកូឡំបូគេលក់ទំនិញរស់ណាស់, នៅផ្លូវត្រឡែងកែងធំ ៗ ដែលឆ្ពោះទៅ "មណ្ឌល" ភ្លឺចិញ្ចាច, មនុស្សមកឈរផ្ដុំគ្នាកកកុញរកតែជ្រៀតជើងពុំរួច ។ នៅទី "មណ្ឌល" គេចេះតុបតែងពន្លឺភ្លើងអគ្គិសនីឲ្យចាំងនៅលើផែនគំនូរប្រវត្តិនៃ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ធ្វើឲ្យអណ្ដែត ។ មណ្ឌលនេះហើយដែលជាទីចាប់ចិត្តធំរបស់ជននានាមកតាំងពីស្រុក ឆ្ងាយ ៗ ។ រូបពុទ្ធប្រវត្តិទាំងនេះមានដំឡៃចំពោះពួកអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា ដូចគ្នានឹងរូបប្រវត្តិគ្រិស្តនៃពួកបច្ឆិមប្រទេស ។ គំនូរនោះគ្មានទាស់ចិត្ត នៃពួកទេសចរដែលចូលចិត្តចង់ដឹងចង់ឃើញទេ ។
ទោះគេនៅកន្លែងណា ក៏ឮសូរស្គរវត្តដែរ គឺជាសំណូរសូរដែលគេទូងថ្វាយក្នុងពិធីបុណ្យ ឬជាសញ្ញាប្រាប់ពេលទេសនា ។ បន្ទាប់មកគេឃើញនៅក្បាលក្បួនហែ ១ មានអ្នករាំ អ្នកភ្លេង តមកទៀតមានលោកសង្ឃគ្រងចីពរពណ៌លឿង អង្គុយធ្វើសក្ការៈបូជាក្រោមពិតានសំពត់ស ។ គេឮសូរផាវផ្ទុះ សូរកណ្ដឹងដែលក្មេងអង្រួនទ្រហឹងអឺងអាប់លាយច្របល់នឹងសំរែកមនុស្ស ។ មានមនុស្សដើរជំទើតជើងលើឈើគាវពាក់អាវស្រីអឺរុបយ៉ាងប្លែក ។
នៅ ពេលយប់ លាន់ឮសុទ្ធតែសកម្មភាពនៃមនុស្ស ។ នៅឯលើផ្ទៃមេឃ ព្រះចន្ទពេញបូណ៌មីរះឡើងពេញវង់ក្រឡង់ ភ្លឺត្រចះត្រចង់អស្ចារ្យ ធ្វើឲ្យអ្នកនិយមធ្វើបុណ្យនេះមានដួងចិត្តនឹកដល់ពុំភ្លេច ។
នៅ មានរបៀបតាក់តែងប្លែក ៗ ផ្សេងទៀត ដែលគួរឲ្យចង់មើលណាស់ ។ នៅក្នុងវត្ត គ្រួសារខ្លះនាំកូនចៅចូលទៅ មានដៃកាន់ថាសដាក់ផ្កាក្រអូប ធូប ទៀន កាបូ ជាគ្រឿងសក្ការបូជា ។ អ្នកគោរពសាសនា ដើរប្រទក្សិណព្រះសារីរិកធាតុ ៣ ជុំ បន្ទាប់មកគេយកផ្កាទៅដាក់បូជាចំពោះព្រះបរមធាតុ ហើយនាំគ្នាសូត្រនូវសេចក្ដីថា ៖
"ឱព្រះសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ ! ខ្ញុំសូមបូជាផ្កានេះ, ដោយសេចក្ដី
ជ្រះថ្លានេះ ខ្ញុំម្ចាស់សូមឲ្យបានសម្រេចនូវបរមសុខ ។
ផ្កានេះ មុខជានឹងស្វិតស្រពោនទៅ យ៉ាងណាមិញ
រូបខ្ញុំម្ចាស់មុខតែនឹងវិនាសទៅវិញ យ៉ាងនោះដែរ ។"
លុះ សូត្រសេចក្ដីនេះហើយ ក៏លើកដៃទាំងគូរផ្គុំដាក់ត្រង់ថ្ងាសហើយថយទៅលុតជង្គង់ឯរបង វត្ត ឱនក្បាលទាល់តែថ្ងាសប៉ះដីខ្សាច់យ៉ាងស្អាតនៅទីនោះ ទើបសូត្រធម៌ថ្វាយបង្គំ បង្ហាញនូវសេចក្ដីគោរពដល់ព្រះសម្ពុទ្ធ ព្រះធម៌នឹងព្រះសង្ឃ ។ ក្នុងសេចក្ដីដែលសូត្រនោះ អ្នកគោរពសាសនា រំលឹកដល់ព្រះពុទ្ធបាទដែលមានរាងជាផ្កាឈូក, ដល់កន្លែងស្នាមព្រះបាទ នឹងកន្លែងផ្សេង ៗ ទៀត ជាដំណែលព្រះពុទ្ធកាលគង់ព្រះជន្មនៅឡើយនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌៀ ។ល។
សេចក្ដី ពោលច្រើនតែធ្វើចំពោះព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ដែលចូលព្រះនិព្វានទៅហើយ មិនមែនចំពោះតេជានុភាពរបស់ព្រះអង្គនោះទេ ព្រោះគេយល់ថាព្រះពុទ្ធគ្រាន់តែបង្ហាញផ្លូវ ព្រះអង្គទ្រង់បរិនិព្វានទៅហើយ ទ្រង់ពុំបានស្គាល់សេចក្ដីសុខទុក្ខក្នុងលោកទៀតទេ ។ ទស្សនវិជ្ជាខាងព្រះពុទ្ធសាសនា សង្ខេបសេចក្ដីថាៈ ការវិលកើតវិលស្លាប់នៃសត្វលោកប្រៀបដូចជាកង់រទេះដែលវិលទៅតាម ជើងគោ ។ ការកើតហើយស្លាប់ ស្លាប់ហើយកើតវិញ ត្រូវតែមានការឈប់, ការឈប់នេះហើយដែលហៅថាព្រះនិព្វាន ជាស្ថានបរមសុខជាទីបំផុត ។
បើ ប្រសិនជាមានព្រះសង្ឃ ១ អង្គ គង់នៅកន្លែងដែលគេសូត្រធម៌នោះ គេនិមន្តលោកឲ្យសីល ៥ នឹងសូត្រធម៌ទៀត ។ តមកគេចូលទៅមើលព្រះបដិមាករក្នុងព្រះវិហារ ដែលមានព្រះពុទ្ធរូបច្រើនអនេក ។ មានរូបព្រះអគ្គសាវ័កស្ដាំ - ឆ្វេងរបស់ព្រះអង្គផង គឺព្រះសារីបុត្រនឹងព្រះមោគ្គល្លាន ដែលមានសំបុរលឿងខ្ចីនឹងខៀវក្រមៅ ។ គេទើបនឹងបង្ហាញព្រះបរមធាតុដ៏ជាក់ស្ដែងនេះ ដល់ប្រទេសឥណ្ឌៀ ប្រទេសភូមា នឹងប្រទេសកម្ពុជា ។
គំនូររឿងដាស់តឿនចិត្តឲ្យខំខាង ការកុសល នៅលើជញ្ជាំងធំ ៗ ខ្ពស់ ៗ បង្ហាញឲ្យឃើញសិល្បៈ ខាងវិជ្ជាសាស្ត្រ ធម្មជាតិ នឹងបុរាណវត្ថុ ដែលមានលក្ខណត្រង់ស្មោះក៏ដោយ ក៏គង់ធ្វើឲ្យរំភើបចិត្តមនុស្សណាដែលណាយជាងគេបំផុតដែរ ។ ក្រោយបំផុត គេចូលទៅមើលដើមពោធិព្រឹក្ស ដែលព្រះសិទ្ធត្ថគោតមជាព្រះរាជបុត្រនៃស្ដេចសាក្យៈបានយាងចូលទៅ ជ្រកក្រោមម្លប់ចង្ក្រមភាវនា លុះត្រាតែបានសម្រេចគតិបណ្ឌិត្យ នឹងពោធិញ្ញាណ ទៅជាព្រះពុទ្ធក្នុងលោក ។
បើប្រសិនមានថាសខ្លះមាន ផ្កាពុំគ្រប់គ្រាន់ នោះពួកសមាគមខាងសាសនានាំគ្នាបន្ថែមឲ្យទាល់តែពេញ ព្រោះពួកនេះមានករណីយកិច្ចតែនឹងជួយអ្នកដំណើរនៅថ្ងៃបុណ្យធំ បើអ្នកដំណើរនោះត្រូវការ ។
ក្រោយអំពីគារវកិច្ចចំពោះបូជនីយស្ថាន ទាំងនេះ គេនាំគ្នាក្រោកឈរឡើង ហើយឧទ្ទិសកុសលជូនដល់ជីដូនជីតាមាតាបិតានឹងញាតិទាំង ៧ សន្ដានដែលចែកឋានទៅកាន់លោកខាងមុខ នឹងឧទ្ទិសដល់ខ្យល់ ទឹក ដី នឹងអារ័ក្សអ្នកតាដែលនៅពាសពេញផែនដី ទោះមានរូបក្ដី ឥតរូបក្ដី សូមអញ្ជើញមកទាំងអស់ ដោយចិត្តមេត្តាករុណា គ្មានចំពោះរូប ។ កិច្ចកុសលគឺគុណធម៌នេះកើតឡើងដោយចិត្តសោមនស្សជ្រះថ្លា ដែលអាចបង្រួញសង្ខារក្នុងភពទាំង ៣ ឲ្យបានខ្លី ។
នេះជាសេចក្ដីពណ៌នាយ៉ាងសង្ខេប អំពីបុណ្យវិសាខបូជាដែលជាបុណ្យធំបំផុតក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា នៅលង្កាទ្វីប ។
Monday, July 5, 2010
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment